Η εκκλησία της Αγίας Τριάδος, το παρεκκλήσι του νοσοκομείου Βόλου και διατηρητέο μνημείο, προσελκύει καθημερινά πλήθος πιστών πουεπιθυμούν να προσευχηθούν και να θαυμάσουν τα έργα του σπουδαίου αυτού Ελληνα ζωγράφου
Από τον ΣΩΤΗΡΗ ΛΕΤΣΙΟ
Στις αρχές Ιουλίου αναμένεται να ξεκινήσουν εργασίες ανακαίνισης στον Ι. Ναό Αγίας Τριάδος, ο οποίος αποτελεί παρεκκλήσιο του Νοσοκομείου Βόλου αλλά και έναν από τους ιστορικότερους ναούς του Νομού Μαγνησίας. Ο ναός αυτός είναι πανελληνίως γνωστός λόγω του ότι έχει διακοσμηθεί εσωτερικά -στα μέσα του 20ου αιώνα- από τον σπουδαίο Eλληνα ζωγράφο Γιώργο Γουναρόπουλο (1889-1977), ο οποίος είχε δώσει δείγματα του ταλέντου και της τεχνικής του δημιουργώντας στο εσωτερικό του ναού εξαιρετικές τοιχογραφίες αλλά και τις αγιογραφίες του τέμπλου.
«Ο ναός αυτός έχει χαρακτηριστεί εδώ και πολλά χρόνια διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Από όλα τα μέρη της Ελλάδας καταφθάνει καθημερινά μεγάλος αριθμός επισκεπτών προκειμένου να προσευχηθούν αλλά και να θαυμάσουν τα εξαιρετικά αυτά έργα του Γουναρόπουλου» τονίζει μιλώντας στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» ο π. Ιγνάτιος Αναγνωστόπουλος, εφημέριος από το 2016 στον Ι. Ναό της Αγίας Τριάδος.
«Βοηθούμενοι οικονομικά από την Περιφέρεια Θεσσαλίας θα γίνουν εργασίες σε εκείνο το σημείο της στέγης, το οποίο βρίσκεται στο αριστερό κλίτος του ναού, προκειμένου να προφυλαχθεί εγκαίρως ο ναός από την υγρασία και να προλάβουμε τις όποιες φθορές. Θα αντικατασταθούν τα παλιά κεραμίδια με καινούργια, ενώ επίσης θα τοποθετηθούν και καινούργια ξύλα. Προς το παρόν δεν υπάρχουν άλλα προβλήματα στο ναό. Με έγκριση μάλιστα που λάβαμε από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων έχει βαφτεί το εσωτερικό του ναού με χρώματα αντίστοιχα με εκείνα που έχουν οι τοιχογραφίες. Αξίζει ακόμη να αναφέρουμε ότι το 2015 είχαν γίνει εργασίες καθαρισμού και συντήρησης των τοιχογραφιών του Γουναρόπουλου από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων» σημειώνει και προσθέτει: «Βέβαια δεν είναι αγιογραφημένος ολόκληρος ο ναός, υπάρχουν μόνο ο Παντοκράτορας με τους τέσσερις αγγέλους στον τρούλο, η Πλατυτέρα, ο Χριστός Αναπεσών όπου εκεί αναπαριστάται ο Χριστός ως παιδί που κοιμάται, οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός, ο Άγιος Πέτρος και ο Άγιος Παύλος. Πέραν αυτών υπάρχουν επίσης οι έξι αγιογραφίες πάνω στο τέμπλο όπως και οι δύο άγγελοι στα παραπόρτια».
Ο ναός της Αγίας Τριάδος θεμελιώθηκε στις 25 Ιουλίου 1948, ενώ οι εργασίες για την ανέγερσή του ολοκληρώθηκαν το 1952. Ο ναός εγκαινιάστηκε στις 11 Οκτωβρίου του 1953. Πρόκειται για έναν ναό στον τύπο του σταυροειδούς μετά τρούλου. Τη χρονιά του 1950 ο Βολιώτης βιομήχανος Απόστολος Παπαγεωργίου ανέθεσε στον ζωγράφο Γιώργο Γουναρόπουλο την αγιογράφησή του. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η κ. Δώρα Μαρκάτου, καθηγήτρια του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων, στον ειδικό κατάλογο που έχει εκδώσει το Μουσείο Γουναρόπουλου «οι τοιχογραφίες του συγκεκριμένου ναού ακολουθούν το σύνηθες εικονογραφικό πρόγραμμα των ναών. Στον τρούλο εικονίζεται ο Χριστός Παντοκράτωρ, μέσα σε δόξα που φέρεται από δύο ζευγάρια αγγέλων. Στα σφαιρικά τρίγωνα απεικονίζονται τα κεφάλια των τεσσάρων ευαγγελιστών με τα αντίστοιχα σύμβολά τους. Στην κόγχη του Ιερού παριστάνεται η Παναγία ένθρονη, στον τύπο της Πλατυτέρας, ανάμεσα σε δύο αγγέλους. Δεξιά και αριστερά της πόρτας του βόρειου τοίχου εικονίζονται όρθιοι και ολόσωμοι οι Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός. Αντίστοιχα στο νότιο τοίχο οι Άγιοι Κύρος και Ιωάννης, όλοι ως ιατροί άγιοι με τα παραπληρωματικά τους στοιχεία. Στο υπέρθυρο του δυτικού τοίχου, στο νάρθηκα, απεικονίζεται ο Χριστός στον τύπο του Αναπεσόντος. Οι τοιχογραφίες αυτές έχουν χαραγμένα περιγράμματα και έχουν εκτελεστεί με την τεχνική της ελαιογραφίας».
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΙΔΙΩΜΑ
«Εξετάζοντας τα έργα ένα προς ένα» συνεχίζει την αναφορά της από το ίδιο κείμενο η κ.Μαρκάτου «διαπιστώνουμε ότι ο Γουναρόπουλος τήρησε σε αυτά τα έργα του την παραδοσιακή εικονογραφία, αλλά ωστόσο από άποψη τεχνοτροπίας ακολούθησε το προσωπικό του ιδίωμα, όπως είναι γνωστό από το κοσμικό του έργο. Εικονογραφικά μόνο σε ορισμένες λεπτομέρειες ανιχνεύονται στοιχεία προσωπικής γραφής. Ο Παντοκράτορας στον τρούλο δεν έχει την αυστηρότητα του βυζαντινού και μεταβυζαντινού Χριστού, αλλά είναι μια μορφή εξανθρωπισμένη που εκπέμπει πραότητα. Αντίστοιχα η Πλατυτέρα, η οποία εικονογραφικά επαναλαμβάνει τον γνωστό βυζαντινό τύπο, εκπέμπει στοργή με μια απλότητα και φυσικότητα, που προσιδιάζει σε μια κανονική μητέρα ανακαλώντας στη μνήμη αντίστοιχες φλωρεντινές Παναγίες».
Η καθηγήτρια του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων στον ειδικό κατάλογο διευκρινίζει πως: «Με ανάλογο τρόπο απεικονίζονται οι ευαγγελιστές και οι ιατροί-άγιοι. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ο οποίος παριστάνεται συνήθως νέος, στο ναό της Αγίας Τριάδος αποδίδεται σε μεγαλύτερη ηλικία και περίφροντις. Όσον αφορά στο τέμπλο αυτό περιλαμβάνει έξι δεσποτικές εικόνες και άλλες δύο στα πλαϊνά βημόθυρα. Πρόκειται για ελαιογραφίες σε ξύλο, οι οποίες ως προς την διάταξη ακολουθούν το καθιερωμένο εικονογραφικό πρόγραμμα των δεσποτικών εικόνων. Δεξιά της Ωραίας Πύλης βρίσκονται ο Χριστός Παντοκράτορας ένθρονος σε στάση ευλογίας, ο Ιωάννης ο Πρόδρομος και η Αγία Βαρβάρα. Αριστερά της Ωραίας Πύλης βρίσκεται η Θεοτόκος Βρεφοκρατούσα ένθρονη, η Αγία Τριάδα και ο Άγιος Παντελεήμων. Στα βημόθυρα αριστερά απεικονίζεται ο Αρχάγγελος Μιχαήλ και δεξιά ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Εικονογραφικά οι μορφές διατηρούν τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά αλλά τεχνοτροπικά ακολουθούν το ιδίωμα του ζωγράφου στην κοσμική ζωγραφική. Πρόκειται για αέρινες μορφές, δομημένες από κυματιστές, καμπύλες γραμμές, που δεν έχουν κληρονομήσει τίποτα από την αυστηρή ακαμψία των βυζαντινών αγιογραφιών. Βρίσκονται μέσα σ’ ένα χώρο ονειρικό, πλημμυρισμένο από φως».
«ΠΟΛΛΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΟΥ ΒΡΗΚΑΝ ΤΗ ΓΙΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥΣ!»
Οπως αναφέρει ο π. Ιγνάτιος «ο ναός αυτός αρχικά ναι μεν ανεγέρθη προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του νοσοκομείου -μέσα στον χώρο του οποίου έχει κτισθεί ο εν λόγω ναός- αλλά σταδιακά άρχισαν να έρχονται και να εκκλησιάζονται εδώ και πιστοί από τις υπόλοιπες ενορίες του Βόλου. Είναι ιδιαίτερα συγκινητικό και το γεγονός πως πάρα πολλοί άνθρωποι έρχονται συνεχώς στο ναό της Αγίας Τριάδος για να λάβουν την θεία μετάληψη και για να προσκυνήσουν, προκειμένου να γίνουν καλά οι δικοί τους άνθρωποι που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο του Βόλου». Και προσθέτει: «Είναι πολλά τα θαύματα που έχουν συμβεί έως και σήμερα με ασθενείς που βρήκαν τη γιατρειά τους χάρη στη βοήθεια της Αγίας Τριάδος. Πριν από λίγες ημέρες μάλιστα -κατά τη διάρκεια της πανήγυρης στο ναό της Αγίας Τριάδος-μια κυρία μου αφηγήθηκε το εξής περιστατικό: Ενα φίδι είχε δαγκώσει τον αδελφό της, γεγονός που επέβαλε την επείγουσα μεταφορά του στην Αθήνα. Εκεί της είπαν οι γιατροί ότι η κατάσταση ήταν πολύ σοβαρή, αφού είχε περάσει το δηλητήριο στο αίμα του. Η αδελφή του όμως δεν πτοήθηκε και πήγε αμέσως να προσευχηθεί στο ναό της Αγίας Τριάδος. Την ώρα που προσευχόταν εντός του ναού δέχθηκε τηλεφώνημα από το οποίο πληροφορήθηκε ότι ο αδελφός της είχε διαφύγει τον κίνδυνο και ήταν πολύ καλά στην υγεία του!»
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ
Το 2015 χάρη σε δαπάνες του Ηλία Γουναρόπουλου, γιου του ζωγράφου Γιώργου Γουναρόπουλου, έγιναν επίπονες και προσεκτικές εργασίες καθαρισμού των τοιχογραφιών και των αγιογραφιών οι οποίες διήρκεσαν ένα μήνα. Η παρέμβαση αυτή είχε κριθεί τότε απολύτως αναγκαία επειδή αυτές είχαν καταστεί δυσδιάκριτες, λόγω της επικάλυψής τους για πολλές δεκαετίες από στρώματα καπνού που προέρχονταν από τις αναθυμιάσεις των κεριών. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των εργασιών άπαντες θαύμασαν το επιτυχές αποτέλεσμα, αφού όλα τα έργα του Γουναρόπουλου που κοσμούν την Αγία Τριάδα έχουν πλέον ανακτήσει την αρχική τους λάμψη.
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”
