π. Ηλίας Μάκος
Στα μοναστήρια, όπου και αν βρίσκονται, καταλαβαίνεις ότι καμία απόσταση δεν χωρίζει τον Δημιουργό από το δημιούργημα. Κανένα χάσμα δεν αποξενώνει το αδύναμο πλάσμα από τον παντοδύναμο Πατέρα.
Το Μοναστήρι του αγίου Ναούμ είναι ένα από τα σπουδαιότερα Ελληνορθόδοξα θρησκευτικά μνημεία της Οχρίδας στα Σκόπια και το επισκέπτονται πολλοί τουρίστες. Αρκεί να σημειωθεί ότι είναι η πιο επισκέψιμη μονή στη γειτονική χώρα.
Εκτός, όμως, από την τουριστική του ανάδειξη είναι και ένας χώρος, που θυμίζει το χρέος του Χριστιανού να μένει σταθερός και ακλόνητος στις αρχές του, παρά τους σεισμούς της εχθρότητας και των εθνικιστικών εξάρσεων.
Βρίσκεται στο νότιο άκρο της λίμνης της Οχρίδας, σ’ ένα μοναδικό περιβάλλον στις εκβολές του Μαύρου Δρίνου, πάνω σε μια μικρή βραχώδη προεξοχή θεμελιωμένο τον 10ο αιώνα, όταν όλη η περιοχή ήταν έδρα της τοπικής Ελληνορθόδοξης αρχιεπισκοπής.
Δέκα χρόνια αργότερα κάηκε, για να ξαναχτιστεί το 14ο αι..Στο καθολικό της Μονής, που είναι είναι αφιερωμένος στους Αρχαγγέλους και ξεχωρίζουν οι κομψές αρχιτεκτονικές γραμμές του, σώζονται υψηλής τεχνοτροπίας τοιχογραφίες, έργα των διακεκριμένων αγιογράφων Μιχαήλ Αστραπά και Ευτυχίου.
Πάνω από την είσοδο υπάρχει η επιγραφή:«Ανιστορήθη ο Παρών Ούτος και Σεβάσμιος Ναός του Οσίου Ημών Ναούμ του Θαυματουργού… Επιστασίας του Πανοσιωτάτου Καθηγουμένου Κυρού Φιλιππουπόλεως του και Νέου Κτίτορος επί των Ημερών του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Αγίου Πρεσπών Κυρού Καλλινίκου και του Συνδρόμου (sic) Χατζή Κυρίου Ιακώβου και του Επιτρόπου της Ιεράς Ταύτης Μονής Κύρου Ιωάννου Γαβριήλ. ΑΩΕΖ, Σεπτεμβρίου Στ’».
Το εντυπωσιακό ξύλινο επιχρυσωμένο τέμπλο γράφει: “1711, Χειρ Κωνσταντίνου Ιερομονάχου. Καταζωγραφισμένο το εσωτερικό του ναού «διά Χειρός Εμού Τέρπου Ζωγράφου Υιού Κωνσταντίνου Ζωγράφου εκ Κορυτζάς”.Η Κορυτσά δεν απέχει από εδώ περισσότερο από 50 χλμ. Ενσωματωμένο στην κυρίως εκκλησία ένα μικρό παρεκκλήσι, όπου υπάρχει το λείψανο του αγίου Ναούμ.
Πίσω από το ιερό, ο τάφος του παπα-Γιώργη, ηγουμένου της μονής, που κοιμήθηκε το 1905. Η ελληνόγλωσση επιγραφή και ο χρόνος: 1905, παραπέμπουν στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα.
Δεκάδες παγώνια κυκλοφορούν στην αυλή του Μοναστηριού, τα οποία προσελκύουν το ενδιαφέρων των προσκυνητών. Το περιβάλλον είναι παραδεισένιο. Το υπέροχο πράσινο, τα δύο ρομαντικά νησάκια (το ένα καλύπτεται από πυκνό δάσος, με πολλά σπάνια πουλιά, που φωλιάζουν εκεί), τα κρυστάλλινα και καθαρά νερά των 45 πηγών του Δρίνου, δημιουργούν μια εξωτική εικόνα ουράνιας μακαριότητας.
Ο Όσιος Ναούμ υπήρξε μαθητής και συνεργάτης των Κυρίλλου, Μεθοδίου και Κλήμη, τον 9ο αιώνα (842 μ.Χ.), στους αγώνες τους για τη διάδοση της χριστιανικής πίστης στη Βουλγαρία.
Και στο βαρύ αυτό έργο, όπου συνάντησαν μεγάλα εμπόδια και επικίνδυνες αντιστάσεις, η παρουσία του Ναούμ είχε μεγάλη επίδραση, γιατί εκτός από το κήρυγμα έκανε και θαύματα.
Ο όσιος Ναούμ είναι θαμμένος σε αυτή τη Μονή. Ο θρύλος θέλει την καρδιά του να ακούγεται ακόμη να χτυπά, αν βάλει κανείς το αυτί του προσεκτικά πάνω από τον τάφο του.
Και σήμερα οι Ορθόδοξοι των Σκοπίων, τους αγώνες του τους νιώθουν μαργαριτάρια χριστιανικών αρχών, τις οποίες έχουν την υποχρέωση με κάθε τρόπο να κρατούν ψηλά.
Διαχρονικά το βλέμμα του ανθρώπου, αν είναι λαμπερό, καθαρό, πιάνει τη θεία Παρουσία και η αμόλευτη ακοή του δέχεται τα μηνύματα της υπερούσιας Αγάπης.