«Θεολογικές απαντήσεις στην ψηφιακή εξαΰλωση» αναζητούσαν οι ομιλητές στην τελευταία συνεδρία του β΄ επιστημονικού συνεδρίου του περιοδικού Θεολογία.
Ο κ. Αχιλλέας Δελλόπουλος, Μεταδ. Ερευνητής του ΕΚΠΑ, τόνισε πως η αλήθεια του ανθρώπινου όντος δεν μπορεί να αποκλείει το σώμα. Η αλήθεια ολοκληρώνεται με τη θεία ευχαριστία, με το φάρμακο της αθανασίας. «Η ψηφιακή τεχνολογία με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορεί να προσφέρει πλειάδα λειτουργιών, ύμνων της Μεγάλης Εβδομάδας, γενικά να παρουσιάζει τη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας σε κάθε άνθρωπο χωρίς να είναι απαραίτητη η παρουσία του. Εκ πρώτης όψεως, η δυνατότητα αυτή γίνεται ελκυστική, ωστόσο η Εκκλησία δεν είναι θέατρο για να παρακολουθεί κάποιος με τέρψη τους ύμνους», σημείωσε ο κ. Δελλόπουλος.
Πρόσθεσε ακόμη ότι ο εκκλησιασμός συναρτάται προς τη βίωση των λειτουργικών δεδομένων, όχι προς τη θέαση αυτών. «Χωρίς σωματική παρουσία στην Εκκλησία δεν υπάρχει σωτηρία. Αποσωματοποιημένη ύπαρξη στην Εκκλησία δεν νοείται. Στην Εκκλησία ο στόχος είναι η πλήρης μεταμόρφωση, η αλλαγή. Είναι προφανές ότι στην πραγματικότητα της ενσώματης σωτηρίας, δεν μπορεί να μετάσχει ο αποσωματοποιημένος άνθρωπος της σύγχρονης κοινωνίας», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Μητροπολίτης Κιλκισίου κ. Βαρθολομαίος, διερωτήθηκε αν είναι δυνατόν ο άνθρωπος να μετέχει ευχαριστιακά μέσω μίας οθόνης. «Θεμελιακό στοιχείο είναι το γεγονός ότι η Εκκλησίας είναι γεγονός-σχέσης, δεν είναι ένας οργανισμός με κοινές πεποιθήσεις. Η Εκκλησία είναι το σώμα του Χριστού και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος όπως ομολογούμε στο σύμβολο της πίστης», ανέφερε ο κ. Βαρθολομαίος. Πρόσθεσε ακόμη ότι η αναφορά στο σώμα εκφράζει την ενότητα μέσα στη διαφορετικότητα. Το σώμα προϋποθέτει μέρη που είναι διαφορετικά, αλλά συγχρόνως ενωτικά.
«Με αλλά λόγια, η Θεία Λειτουργία είναι η καρδιά της λατρευτικής ζωής. Η Εκκλησία φαίνεται κατά τη λειτουργία, όταν συγκεντρώνονται οι πιστοί για να κοινωνήσουν σώμα και αίμα Χριστού. Χωρίς αυτό, η Εκκλησία παύει να είναι Εκκλησία. Ένας θεατής είναι απαθής, ενώ ο πιστός συμμετέχει. Η απουσία της κοινότητας υπονομεύει το ίδιο το γεγονός», εξηγεί ο Μητροπολίτης Κιλκισίου. Υπογραμμίζει ακόμη ότι η οθόνη όσο χρήσιμη και αν είναι δεν μπορεί να μεταδώσει τη χάρη, δεν μπορεί να κοινωνήσει, και ότι η Θεία Λειτουργία δεν αποτελεί θέαμα, αλλά εμπειρία.
«Η εδώ και χρόνια τηλεοπτική μετάδοση της Θείας Λειτουργίας είναι μια ευκαιριακή επιλογή, ενώ αυτό που συνέβη στην πανδημία ήταν μεταβολή. Η Θεία Λειτουργία εξακολουθεί να μην είναι παραγωγή εικόνας, είναι εσχατολογική πράξη. Δεν μπορεί να αντικατασταθεί το μυστήριο, αλλά μπορεί να προετοιμάσει τον άνθρωπο για τη βίωση του». Εκτιμά δε ο Μητροπολίτης κ. Βαρθολομαίος, ότι ούτε η τεχνοφοβία ούτε η τεχνολατρεία αρμόζουν στην ορθόδοξη πίστη.
«Ο ψηφιακός άνθρωπος επικοινωνεί σίγουρα ταχύτερα αλλά όχι απαραίτητα βαθύτερα. Πρώτη ανάγκη είναι η ανάληψη του ρόλου του ποιμένα. Πρέπει να είναι καταρτισμένος τεχνολογικά και πνευματικά. Η εξ αποστάσεως υποστήριξη του τέκνου προς τον εξομολόγο πρέπει να γίνεται συχνότερα, αλλά μόνο ως στήριξη».
Επισήμανε ακόμη την ανάγκη επιμόρφωσης των ιερέων, «να ξέρουν πώς μιλούμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πώς χειριζόμαστε το διαδίκτυο. Η Εκκλησία οφείλει να επιμορφώσει τα μέλη της, όχι να τα αφήσει να αυτοσχεδιάζουν. Πρέπει να διακηρύξει με παρρησία και αγάπη ότι ο Χριστός είναι παρών και στον ψηφιακό κόσμο, αρκεί να τον αναζητούμε όχι ως παρουσία, αλλά ως πρόσωπο. Οι νέοι σήμερα διψούν για αυθεντικότητα και η εκκλησία μπορεί να τους τη δώσει, ως βίωμα. Να φέρουμε όλοι εμείς οι κληρικοί την παράδοση στον σημερινό κόσμο χωρίς να την αλλοιώσουμε».
