Στις 22 Αυγούστου 2024, ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ. Επιφάνιος, δέχθηκε στην κατοικία του αντιπροσωπεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποτελούμενη από τον Σεβ. Μητροπολίτη Γουίνιπεγκ της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Καναδά κ. Ιλαρίωνα, τον Σεβ. Μητροπολίτη Πισιδίας κ. Ιώβ και τον Πατριαρχικό Διάκονο κ. Επιφάνιο (Καμιανόβιτς).
Στη συνάντηση συμμετείχαν επίσης ο Έξαρχος του Οικουμενικού Πατριάρχου στην Ουκρανία, Επίσκοπος Κομάνων κ. Μιχαήλ, ο Αναπληρωτής Επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, Σεβ. Μητροπολίτης Μπίλα Τσέρκβα κ. Ευστράτιος, ο Ηγούμενος της Μονής Αγίου Μιχαήλ με τους Χρυσούς Τρούλους, Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Βίσχοροντ κ. Αγαπητός, ο Ηγούμενος της Λαύρας Κοιμήσεως της Θεοτόκου των Σπηλαίων του Κιέβου, Θεοφιλ. Επίσκοπος Μπορίσπιλ κ. Αβραάμιος, και ο Προϊστάμενος της Εκκλησίας της Μικρής (Θερμής) Σοφίας, Πρωτοπρεσβύτερος Πέτρος Λαντβίτοβιτς.
Κατά την έναρξη της συνάντησης, ο Μητροπολίτης Επιφάνιος ευχαρίστησε τους φιλοξενούμενους για την επίσκεψή τους και μίλησε για τη θρησκευτική, κοινωνική και πολιτική κατάσταση στη χώρα και για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ουκρανικός λαός και ειδικότερα η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας στο πλαίσιο του πολέμου που προκλήθηκε από την ολομέτωπη ρωσική επίθεση.
Τα μέρη αντάλλαξαν επίσης απόψεις για μια σειρά από επίκαιρα θέματα. Συζήτησαν τις σχέσεις εκκλησίας-κράτους, την αντιμετώπιση της ολέθριας ρωσικής προπαγάνδας, στην οποία το επιτιθέμενο κράτος εμπλέκει ενεργά τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, και τη δυνατότητα διαλόγου μεταξύ των Ορθοδόξων στην Ουκρανία. Στο πλαίσιο αυτό, ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας σημείωσε ότι έχει επανειλημμένα δηλώσει το ενδιαφέρον και την ετοιμότητά του για έναν δίκαιο διάλογο, χωρίς προϋποθέσεις και τελεσίγραφα.
«Ένας αληθινός και ειλικρινής διάλογος, ο οποίος προορίζεται να έχει πραγματικές προοπτικές, δεν μπορεί να ξεκινήσει παρά μόνο με μια κανονική επικοινωνία χωρίς προηγούμενες εκκλήσεις για υποταγή, οι οποίες είναι προφανώς αδύνατο να εκπληρωθούν. Κάνουμε και πάλι βήματα προς τον διάλογο, και πριν από μια εβδομάδα απηύθυνα και πάλι έκκληση στον Μητροπολίτη Ονούφριο να ξεκινήσει διάλογος, και χθες, κατά τη διάρκεια της ομιλίας μου στον τηλεμαραθώνιο των «Ηνωμένων Ειδήσεων», επανέλαβα τα λόγια μου. Μέχρι στιγμής, δεν έχουμε λάβει καμία θετική απάντηση», δήλωσε ο Μητροπολίτης Επιφάνιος.
Ο Μητροπολίτης Ιλαρίων εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για την εγκάρδια συνάντηση και δήλωσε ότι η αντιπροσωπεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου ήρθε για να στηρίξει τον ουκρανικό λαό, το κράτος και την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας στην περίοδο των σκληρών δοκιμασιών του πολέμου.
«Είμαστε στην ευχάριστη θέση να μεταφέρουμε τους χαιρετισμούς και τις ευλογίες του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, με τον οποίο είχαμε σήμερα τηλεφωνική συνομιλία. Είμαστε με τον λαό, με το κράτος, με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας», είπε ο Μητροπολίτης Ιλαρίων και συνέχισε: «Ο εχθρός ήλπιζε ότι η Ουκρανία θα ηττηθεί, αλλά με τη χάρη του Θεού, για τρίτο χρόνο η Ουκρανία αμύνεται στην πλήρους κλίμακας επίθεση, γεγονός που μαρτυρεί το αδάμαστο πνεύμα του ουκρανικού λαού».
Μιλώντας για την κατάσταση της Ουκρανικής Ορθοδοξίας, ο Μητροπολίτης Ιλαρίων είπε: «Ελπίζουμε σε μια διαδικασία ενότητας και συμφιλίωσης. Η ομιλία σας είναι ένα θετικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση και ελπίζουμε ότι θα καθιερωθεί ένας διάλογος ώστε οι εχθροί να μην χρησιμοποιούν τη διαίρεση. Ως εκ τούτου, η Μητέρα Εκκλησία υποστηρίζει τον διάλογο για χάρη της ενότητας της Ορθοδοξίας».
«Σας ευχαριστώ πολύ για τη συνάντηση αυτή και θα εργαστούμε από κοινού», δήλωσε ο Μητροπολίτης Ιλαρίων.
Ο Μακαριώτατος επανέλαβε ότι για περισσότερα από πέντε χρόνια ζητούσε και συνεχίζει να ζητά διάλογο, αλλά δεν έλαβε καμία εποικοδομητική απάντηση.
«Ανακοινώθηκαν τρεις απαιτήσεις, οι οποίες σημαίνουν ότι θα πρέπει να εγκαταλείψουμε τις αποφάσεις της Μητρός Εκκλησίας, τον Τόμο, όλα όσα έχει κάνει ο Οικουμενικός Πατριάρχης για την Ουκρανία. Είναι δυνατόν να εκπληρωθούν τέτοιες προϋποθέσεις, αν δεν αποσκοπούν στην ενότητα, αλλά στην καταστροφή της Τοπικής Εκκλησίας; Προφανώς, τέτοια τελεσίγραφα δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά. Ως εκ τούτου, τονίζουμε ότι πρέπει να μιλήσουμε χωρίς προϋποθέσεις, να καθίσουμε, να πιούμε τσάι ή καφέ, να κοιτάξουμε ο ένας τον άλλον στα μάτια, να μιλήσουμε από καθαρή αφετηρία για το πώς θα προχωρήσουμε και να μην ανακαλέσουμε όλα τα παράπονα του παρελθόντος. Και αν ο Μητροπολίτης Ονούφριος συμφωνεί, μπορώ να καθίσω μαζί του αύριο και να μιλήσουμε», δήλωσε ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας.
Με την ευκαιρία της επίσκεψης, εκ μέρους του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, η αντιπροσωπεία παρέδωσε στον Μακαριώτατο ένα αντίγραφο της αρχαίας ψηφιδωτής εικόνας της Παναγίας «Παμμακαρίστου», η οποία φυλάσσεται στον Πατριαρχικό Ναό, στο Φανάρι, καθώς και ένα μικρότερο αντίγραφο του Σταυρού που κοσμούσε κάποτε τον τρούλο της Αγίας Σοφίας. Ο Μητροπολίτης Επιφάνιος προσέφερε στους Ιεράρχες αναμνηστικά εγκόλπια και το βιβλίο «Το αξίωμα του επισκοπικού λειτουργήματος» σε μέγεθος τσέπης, και στον Πατριαρχικό Διάκονο ένα αντίγραφο της εικόνας του Σωτήρος Παντοκράτορα από τη Συνοδική Αίθουσα της Μητροπόλεως και μια Βίβλο σε σύγχρονη ουκρανική μετάφραση.
Μετά το επίσημο μέρος της συναντήσεως, ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας ξενάγησε τους φιλοξενουμένους στο γραφείο του και σε άλλους χώρους της κατοικίας του και τους προσκάλεσε σε δείπνο, όπου η συζήτηση συνεχίστηκε σε μια ζεστή, αδελφική ατμόσφαιρα.
Η αντιπροσωπεία έφθασε στην Ουκρανία στις 21 Αυγούστου 2024 με την ευλογία του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος σε επιστολή του προς τον Μακαριώτατο Μητροπολίτη Επιφάνιο, σχετικά με την άφιξή της, σημείωσε ότι τα μέλη της αντιπροσωπείας «θα πραγματοποιήσουν συναντήσεις με κρατικούς και εκκλησιαστικούς φορείς και οργανισμούς, αποκλειστικά σε συνεργασία με εσάς, και ταυτόχρονα θα μεταφέρουν τις ευλογίες, τις ευχές και τα συγχαρητήρια της Μητρός Εκκλησίας προς τη χώρα σας και τον ευγενή λαό της με την ευκαιρία της 33ης επετείου από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της αγαπητής Ουκρανίας».
