Την Παρασκευή, 2 Μαΐου 2025, 10 το πρωί συγκαλείται εκτάκτως η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία εκλογής νέου Μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου, μετά την εκδημία του μακαριστού Μητροπολίτη Κυδωνίας κυρού Δαμασκηνού.
Πληροφορίες που επικαλούνται τα κρητικά τοπικά μέσα, αναφέρουν ότι η απόφαση για τόσο γρήγορη σύγκληση -πριν το 4οημερο μνημόσυνο του εκλιπόντος- σχετίζεται με την επικείμενη χειρουργική επέμβαση (για τοποθέτηση βηματοδότη) του Μητροπολίτη Σφακίων κ. Ειρηναίου, καθώς μια ενδεχόμενη περιπέτεια υγείας του 81χρονου Δεσπότη, θα έφερνε περιπέτειες και στην διαδικασία εκλογής νέου Μητροπολίτη στα Χανιά.
Τι προβλέπει το καταστατικό της Εκκλησίας της Κρήτης για την εκλογή νέου Μητροπολίτη
Βάσει των όσων ορίζονται στον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης, σε περιπτώσεις χηρείας Μητρόπολης (στη συγκεκριμένη περίπτωση της Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου μετά την εκδημία του μακαριστού Μητροπολίτη Δαμασκηνού), προβλέπεται άμεσα η καταγραφή και διασφάλιση των περιουσιακών στοιχείων και των αρχείων της Μητρόπολης.
Αρμόδιος γι’ αυτή τη διαδικασία είναι ο Πρωτοσύγκελος ή, αν δεν υπάρχει, ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος, με τη συνδρομή ενός ακόμα κληρικού και την παρουσία Ειρηνοδίκη.
Παράλληλα, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης ορίζει Τοποτηρητή (εν προκειμένω τον Μητροπολίτη Κισσάμου και Σέλινου κ. Αμφιλόχιο), ο οποίος θα αναλάβει τη διαχείριση των βασικών λειτουργικών ζητημάτων, την τέλεση των ακολουθιών και φυσικά την εξόδιο ακολουθία του εκλιπόντος.
Ο Τοποτηρητής δεν έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε αποφάσεις για θέματα προσωπικού ή διοικητικά ζητήματα, εκτός αν αυτό κριθεί απολύτως αναγκαίο και εγκριθεί από τον Αρχιεπίσκοπο.
Η διαδικασία εκλογής του νέου Μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου
Όπως προβλέπει το άρθρο 21 του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης, η εκλογή γίνεται κατά την αμέσως επόμενη τακτική ή έκτακτη συνεδρίαση τη Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Κρήτης, που έπεται της χηρείας της Μητρόπολης.
Η εκλογή γίνεται από τον κατάλογο των εκλογιμων προς Αρχιερατεία, όσων δηλαδή διαθέτουν όλα εκείνα τα προσoντα που προβλέπονται ώστε να μπορούν να αναλάβουν το αξίωμα του Μητροπολίτη.
Η εκλογή διεξάγεται με μυστική ψηφοφορία, σε μια και μόνο συνεδρίαση, χωρίς να υπάρξει διακοπή και γίνεται στον Μητροπολιτικό Ναό, της Αρχιεπισκοπής (δηλ. τον Ιερό Ναό Αγίου Μηνά στο Ηράκλειο) υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου, με γραμματέα τον νεώτερο ως προς την Αρχιερατεία, παριστάμενο Ιερέα.
Για να θεωρείται έγκυρη η εκλογή θα πρέπει να υπάρξει απαρτία, να συμμετέχουν δηλαδή τα 2/3 των μελών της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης. Οι Αρχιερείς που για οποιονδήποτε λόγο απουσιάζουν από τη διαδικασία, συμμετέχουν μέσω της αποστολής ψηφοδελτίων, τα οποία επκυρώνονται από τον Αρχιεπίσκοπο.
Στα ψηφοδέλτια αυτά αναγράφονται τρία ονόματα από τον κατάλογο των προς Αρχιερατεία εκλόγιμων Αρχιερέων, τα οποία κλείνονται σε έναν μικρό φάκελο, ο οποίος δεν θα πρέπει να έχει κανένα διακριτικό στοιχείο και στη συνέχεια ο φάκελος αυτός, τοποθετείται σε έναν μεγαλύτερο, στον οποίο αναγράφεται το όνομα του εκάστοτε Αρχιερέα που έχει ψηφίσει.
Ο εξωτερικός φάκελος, κατά την ημέρα τη εκλογικής διαδικασίας, αποσφραγίζεται και καταστρέφεται, ενώπιων των υπολοίπων Αρχιερέων, εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχει απαρτία και στη συνέχεια, ο εσωτερικός φάκελος που περιλαμβάνει το ψηφοδέλτιο, τοποθετείται στην κάλπη. Στη συνέχεια, ψηφίζουν οι παριστάμενοι Αρχιερείς.
Με τη σειρά τους, οι ιερείς που συμμετέχουν στην ψηφοφορία, αναγράφουν τρία από τα ονόματα που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των εκλόγιμων προς Αρχιερατεία και προτείνουν προς υποψηφιότητα, και τα ψηφοδέλτια, παραδίδονται στον Γραμματέα και τοποθετούνται στην κάλπη.
Αφού ολοκληρωθεί η ψηφοφορία, οι φάκελοι αποσφραγίζονται, τα ψηφοδέλτια ελεγχονται και εν συνεχεία ανακοινώνονται τα ονόματα τα οποία ο καθένας από τους ιερείς έχει ψηφίσει.
Στη συνέχεια, τα ονόματα των Αρχιερέων που έχουν εκλεγεί ανακοινώνονται από τον Αρχιεπίσκοπο, και καταρτίζεται το τριπρόσωπο, οι τρεις δηλαδή Αρχιερείς που τίθενται υποψήφιοι για την εκλογή. Απο αυτούς καλούνται να επιλέξουν έναν κι εκείνος που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους, εκλέγεται Μητροπολίτης.
Η ψηφοφορία, γίνεται όπως παραπάνω και είναι μυστική καθ’ όλη τη διάρκειά της.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης, ανακοινώνει τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας και στη συνέχεια, ο εκλεγείς καλείται να δώσει το καθιερωμένο μήνυμα ενώπιον της Ιερής Επαρχιακής Συνόδου, μετά το οποίο ακολουθεί η χειροτονία του.
Αυτήν ο Πρόεδρος της Ιερής Επαρχιακής Συνόδου Κρήτης την γνωστοποιεί με έγγραφο στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο εντός δεκαπέντε ημερών εκδίδει το Προεδρικό Διάταγμα για την αναγνώριση της εκλογής, το οποίο μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως κοινοποιείται στην Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο Κρήτης, η οποία το ανακοινώνει μέσω του Προέδρου της στον χειροτονηθέντα.
Αφού ολοκληρωθούν όλα αυτά, ακολουθεί η Χειροτονία του Νεου Μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου.
