Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι για την Εκκλησία μας, μια κατεξοχήν περίοδος μετανοίας και πνευματικής άσκησης. Σε συνέχεια της παραβολής του Ασώτου που διαβάστηκε κατά την προηγούμενη Κυριακή στους ναούς μας, κρίνουμε σκόπιμο να ασχοληθούμε με την μετάνοια.
Μετάνοια σημαίνει ανανέωση του βαπτίσματος, συμφωνία με τον Θεόν για νέα ζωή. Μετάνοια σημαίνει σκέψη αυτοκατακρίσεως, αμεριμνησία για όλα τα άλλα και μέριμνα για την σωτηρία του εαυτού μας.
Μετάνοια σημαίνει θυγατέρα της ελπίδος και αποκήρυξη της απελπισίας. Μετάνοια σημαίνει συμφιλίωση με τον Κύριο, με έργα αρετής αντίθετα προς τα παραπτώματά μας.
Μετάνοια σημαίνει καθαρισμός της συνειδήσεως, θεληματική υπομονή όλων των θλιβερών πραγμάτων, σύμφωνα με τον άγιο Ιωάννη συγγραφέα της Κλίμακος.
Ας γονατίσουμε λοιπόν ενώπιόν Του κι ας κλάψουμε (Ψαλμ. 94, 6) μπροστά στην αγαθότητά Του, μιλώντας απ’ την καρδιά μας και λέγοντας: «Εσύ Κύριε, είσαι ο Θεός μας και κανένας άλλος. Ενώπιόν Σου αμαρτήσαμε κι ενώπιόν Σου τώρα προσπίπτουμε. Αν Συ θελήσεις, να μας σώσεις Κύριε, κανένας δεν μπορεί ν’ αναχαιτίσει τούτη την απόφασή Σου και να Σε δυσκολέψει».
Ο Κύριος είναι εύσπλαχνος και αγαθός. Κι αν ακόμα εμείς παρασυρθήκαμε και αμαρτήσαμε από απερισκεψία, ας φροντίσουμε να θεραπευθούμε με την μετάνοια. Αν πάλι, ως άνθρωποι παρασυρθήκαμε από κάποιο πάθος, ας μην απελπιστούμε εντελώς, αλλά γνωρίζοντας Ποιος Θεός μας έχει προσκαλέσει και έχοντας συναίσθηση της κλήσης μας, ας ακούσουμε Εκείνον που λέει: «Μετανοείται, γιατί έφθασε η βασιλεία των ουρανών» (Ματθ. 4:17).
Δεν όρισε την μετάνοια σαν φάρμακο για κάποια μονάχα αμαρτήματα, αποκλείοντας κάποια άλλα. Για κάθε είδους τραύμα της αμαρτίας, για κάθε αμάρτημα πνευματικό, ο Μεγάλος Γιατρός των ψυχών μας, μας την έχει σαν φάρμακο χαρίσει. Ας ξεριζώσουμε λοιπόν τις κακές συνήθειες της ψυχής μας. Ας μεταχειριστούμε το φόβο του Θεού, με τον οποίο θα μπορέσουμε να αντικρούσουμε όλες τις άστοχες επιθυμίες που φέρουν μέσα τους τα αγκάθια της αμαρτίας. Ας αντιταχθούμε με το συνετό λογισμό, σε αυτά που μας υπαγορεύουν οι φιλήδονοι λογισμοί, γιατί είναι γραμμένο: «Να γίνεσθε άγιοι, γιατί εγώ είμαι άγιος» (Α΄Πετρ. α΄ 16).
Έτσι, με τη Χάρη του Σωτήρα μας Θεού, θα επιτύχουμε την άφθαρτη ζωή. Ο Κύριος για την επιστροφή και την ειλικρινή μετάνοιά μας θα συγχωρέσει και θα παραγράψει τις αμαρτίες μας, γιατί είναι ελεήμων και εύσπλαχνος. Κι αν κάποιος από εκείνους, που έχουν την εντύπωση πως έχουν κοπιάσει περισσότερο στην άσκηση και την αρετή, γογγύσει, για τη μεγάλη ευσπλαχνία του Δεσπότη Χριστού, -επειδή τάχα μπήκαμε στη δουλειά πολύ αργά, μας πληρώνει το ίδιο με τους πρώτους- θα δώσει για μας απολογία ο Ίδιος ο Κύριος και Δημιουργός και θα πει: «Φίλε, δεν σε αδικώ. Δεν έχεις μαζί μου συμφωνήσει να εργαστείς για ένα δηνάριο; Πάρε ό,τι έχουμε συμφωνήσει και πήγαινε στο καλό. Εγώ θέλω να δώσω σε τούτον που ήρθε τελευταίος στη δουλειά, ό,τι ακριβώς έδωσα και σε σένα του πρώτου» (Ματθ. 20: 13-14).
Ο Θεός είναι Εκείνος που κρίνει και δικαιώνει. Ποιος μπορεί να βγει μπροστά Του και να μας καταδικάσει; (Ρωμ. 8:34).
Σ’ αυτόν ανήκει η δόξα στους αιώνες. Αμήν».
Όσιος Εφραίμ ο Σύρος
