Την Τετάρτη 29 Ιουνίου το απόγευμα τελέστηκε στο «Βήμα» του Αποστόλου Παύλου στη Βέροια ο καθιερωμένος υπαίθριος Πολυαρχιερατικός Εσπερινός με την συμμετοχή Αρχιερέων των Ορθοδόξων Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών.
Προηγήθηκε πάνδημη λιτανεία από τον πανηγυρίζοντα Mητροπολιτικό Ιερό Ναό των Αγίων Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου προς τον ιερό χώρο του Βήματος του Αποστόλου Παύλου.
Στον Πολυαρχιερατικό Εσπερινό έλαβαν μέρος ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ευγένιος, οι Μητροπολίτες Μποτσουάνας κ. Γεννάδιος (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας), Ναζαρέτ κ. Κυριακός (Πατριαρχείο Ιεροσολύμων), Κάτω Δουνάβεως κ. Κασσιανός (Εκκλησία Ρουμανίας), Φιλιππουπόλεως κ. Νικόλαος (Εκκλησία Βουλγαρίας), Ζουγκντίντι και Τσαΐτσι κ. Γεράσιμος (Εκκλησία Γεωργίας), ο Επίσκοπος Αμαθούντος κ. Νικόλαος (Εκκλησία Κύπρου), οι Μητροπολίτες Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος (Εκκλησία της Ελλάδος) και Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεώργιος και οι Επίσκοποι Σιναΐας κ. Ιερώνυμος (Εκκλησία Ρουμανίας) και Ζνεπόλεως κ. Αρσένιος (Εκκλησία Βουλγαρίας) και ο Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων, εκφράζοντας παράλληλα τις θερμές του ευχαριστίες, ενώ εκ μέρους των Αρχιερέων αντιφώνησε ο Μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος.
Με τον Εσπερινό στο «Βήμα» του Αποστόλου Παύλου ολοκληρώθηκαν οι ποικίλες λατρευτικές, επιστημονικές, πολιτιστικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις των ΚΗ΄ Παυλείων που διοργανώθηκαν όλο το μήνα Ιούνιο προς τιμήν του ιδρυτού της τοπικής Εκκλησίας Αποστόλου των Εθνών Παύλου.
Ο Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Παύλος ουράνιος, πηγή τους πιστούς της οικουμένης αρδεύουσα!
Τις εξαριθμήσει των τούτου πειρασμων τας νιφάδας, τους καθημερινούς θανάτους, το προς κινδύνους τους συνεχείς ακατάπληκτον; Εν Φιλίπποις ραβδίζεται, εν Ικονίω και Θεσσαλονίκη διώκεται· εις Έφεσον θηρίοις εκδίδοται, εις Ιερουσαλήμ στασιάζεται, μαστίζεται, δεσμείται, συκοφαντείται, κρίνεται και σφαγή τελειούται».
Ποιος θα μπορούσε να περιγράψει καλύτερα από τον χρυσορρήμονα Ιωάννη, τον γλυκύφθογγο Αντιοχέα ρήτορα, ο οποίος κόσμησε τον πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως και ανεδείχθη φωστήρ τρισμέγιστος, τον πρωτοκορυφαίο απόστολο Παύλο, τον απόστολο των Εθνών και των Βεροιέων τον διδάσκαλο;
Ποιος θα μπορούσε να περιγράψει καλύτερα τους κόπους, τις οδοιπορίες, τους κινδύνους, τους διωγμούς, από ξένους και από δήθεν αδελφούς, τους οποίους υπέμεινε ο ουρανοβάμων απόστολος, αλλά και τις κρίσεις τις οποίες εκλήθη να αντιμετωπίσει; Ποιος άλλος από τον ιερό Χρυσόστομο, ο οποίος έζησε ανάλογες κρίσεις, διωγμούς, συκοφαντίες, εξορίες, κινδύνους και ήταν σε θέση να κατανοήσει άριστα τις ταλαιπωρίες του μεγάλου αποστόλου, που τόσο αγαπούσε;
Αλλά και ο ίδιος ο πρωτοκορυφαίος απόστολος απαριθμεί με απίστευτη ενάργεια τις κρίσεις τις οποίες συνάντησε στις αποστολικές του πορείες, γράφοντας προς τους Κορινθίους: «τρις εναυάγησα, νυχθημερόν εν τω βυθώ πεποίηκα· οδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις ποταμών, κινδύνοις ληστών … κινδύνοις εν θαλάσση, κινδύνοις εν ψευδαδέλφοις, χωρίς των παρεκτός η επίστασίς μου η καθ᾽ ημέραν, η μέριμνα πασών των εκκλησιών».
Και δεν είναι η μόνη φορά που απαριθμεί τα προβλήματα και τις δοκιμασίες που αντιμετωπίζει ο μέγας απόστολος Παύλος, κρίσεις προσωπικές και εκκλησιαστικές τις οποίες καλείται να διαχειρισθεί, αλλά μερικές φορές εκφράζει και το παράπονό του για την άδικη μεταχείριση που υφίσταται, και από μέλη ακόμη της Εκκλησίας του Χριστού.
«Μη ουκ έχομεν εξουσίαν φαγείν και πιείν; μη ουκ έχομεν εξουσίαν αδελφήν γυναίκα περιάγειν, ως και οι λοιποί απόστολοι και οι αδελφοί του Κυρίου και Κηφάς;» ερωτά.
Δεν δυσανασχετεί όμως γι’ αυτές, γιατί γνωρίζει ότι οι δυσκολίες και οι κρίσεις αποτελούν συστατικό στοιχείο της υπάρξεως και της ζωής του κάθε ανθρώπου και φυσικά και του πιστού. Γνωρίζει ότι και μέσα στην Εκκλησία, η οποία είναι το Σώμα του Χριστού, θα υπάρξουν διχοστασίες και έριδες και σκάνδαλα και σχίσματα, που θα προκαλέσουν διλήμματα και θα δημιουργήσουν κρίσεις και θα απαιτήσουν ορθή διαχείριση, γιατί δεν μπορούν όλοι να αντέξουν τις κρίσεις, δεν μπορούν όλοι να σηκώσουν τη δοκιμασία.
Όμως ο πρωτοκορυφαίος απόστολος γνωρίζει πως να διαχειρίζεται τις κρίσεις και καθοδηγεί στην κατεύθυνση αυτή και τους μαθητές του. Υπομονή, προσευχή και εμπιστοσύνη στον Χριστό είναι τα μέσα με τα οποία διαχειρίζεται τις κρίσεις.
«Εν παντί συνιστώντες εαυτούς ως Θεού διάκονοι, εν υπομονή πολλή», γράφει προς τους Κορινθίους. Και την υπομονή την αξιοποιεί όχι μόνο για να μην ταράσσεται ο ίδιος από τον κλύδωνα της κρίσεως, αλλά και για να αντιμετωπίζει τους ανθρώπους που την προκαλούν με σκοπό να τους διευκολύνει να κατανοήσουν τι κάνουν.
Και όταν αισθάνεται ότι η διαχείριση της κρίσεως υπερβαίνει τις δυνάμεις του, τότε δεν διστάζει να καταφύγει στην προσευχή. «Θείς τα γόνατα αυτού συν πάσι αυτοίς προσηύξατο», σημειώνει ο ιερός συγγραφεύς των Πράξεων των Αποστόλων, περιγράφοντας την κατάληξη της συναντήσεως του αποστόλου με τους πρεσβυτέρους της Ασίας.
Καταφεύγει στην προσευχή ο μέγας απόστολος Παύλος, γιατί έχει συνείδηση της ασθενείας του και γνωρίζει ότι η μεγάλη του δύναμη είναι ο Χριστός, χάριν του οποίου υπομένει τα πάντα. «Πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντί με Χριστώ», ομολογεί, γιατί ο ίδιος ο Χριστός τον είχε διαβεβαιώσει ότι «αρκεί σοι η χάρις μου, η γαρ δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται».
Με αυτή τη βαθιά εμπιστοσύνη στη δύναμη του Θεού αντιμετώπισαν οι πατέρες μας τη μεγάλη κρίση που προκάλεσε στη ζωή χιλιάδων ανθρώπων η Μικρασιατική καταστροφή, από την οποία συμπληρώνονται φέτος 100 χρονια, και γι᾽ αυτό τα ΚΗ´ Παύλεια είναι αφιερωμένα και σ᾽ αυτήν.
Ξεριζωμένοι βίαια και αναίτια από τις προγονικές τους εστίες, από πόλεις στις οποίες πριν από 1900 σχεδόν χρόνια είχε κηρύξει ο απόστολος Παύλος το ευαγγέλιο της σωτηρίας, αναγκάστηκαν να φύγουν διωγμένοι, όπως και ο πρωτοκορυφαίος απόστολος, από κάποιες από αυτές, και να έλθουν στην Ελλάδα, αντιμετωπίζοντας και αυτοί, κατ’ αναλογία, όσα ακούσαμε ότι υπέφερε ο μέγας Παύλος. Ναυάγησαν, βρέθηκαν στον βυθό της θάλασσας, ταλαιπωρήθηκαν από τις οδοιπορίες και τους ποικίλους κινδύνους και έφθασαν κατατρεγμένοι και μόνοι, για να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούσαν, για να επιβιώσουν και να σταθούν στα πόδια τους όρθιοι.
Όπλα τους τα τρία όπλα που χρησιμοποιούσε και ο ουρανοπολίτης απόστολος Παύλος: υπομονή, προσευχή και εμπιστοσύνη στον Θεό· γίνονται πρότυπο και για εμάς μαζί με τον απόστολο Παύλο, γιατί οι κρίσεις δεν εκλείπουν ποτέ, και αυταπατάται όποιος νομίζει ότι η πρόοδος της επιστήμης, της τεχνολογίας και των επικοινωνιών τις επιλύει αυτόματα ή τις εξαφανίζει. Αντίθετα μάλιστα, οι υπερβολικές απαιτήσεις του σύγχρονου ανθρώπου, η ταχύτητα στη μετάδοση πληροφοριών, ο ανεξέλεγκτος ανταγωνισμός μεταξύ προσώπων και ομάδων, η πλεονεξία και η φιλοδοξία που κυριαρχούν στις ανθρώπινες σχέσεις, αποτελούν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη κρίσεων σε όλους τους χώρους, μη εξαιρουμένων, δυστυχώς, όπως και στην εποχή του αποστόλου Παύλου άλλωστε, και των εκκλησιαστικών χώρων.
Τα τελευταία μάλιστα χρόνια οι κρίσεις διαδέχονται η μία την άλλη, και κανείς δεν μπορεί να πει ότι παραμένει αμέτοχος ή άθικτος από τις συνέπειές τους, καθώς πλήττουν χώρες και πρόσωπα, ισχυρούς και ασθενείς, έχοντες και μη έχοντες, χωρίς καμία διάκριση.
Το ζήσαμε με την πρόσφατη οικονομική κρίση, το ζούμε πολύ περισσότερο και πολύ ευρύτερα με την κρίση της πανδημίας και της κοινωνικής αποστασιοποιήσεως, το ζούμε ακόμη εντονότερα, αν και ίσως πολλοί δεν την έχουν συνειδητοποιήσει στην πλήρη διάστασή της, με την κρίση την οποία προκαλεί ο πόλεμος στη γειτονιά μας.
Και δεν έχουμε μόνο εμπειρία των κρίσεων, αλλά δυστυχώς και των συνεπειών τους, διότι παρότι ο σύγχρονος άνθρωπος καυχάται γιατί, εκτός των άλλων επιστημών που διδάσκονται στα πανεπιστήμια μας, διδάσκεται και η διαχείριση κρίσεων, οι απόφοιτοί τους, ηγέτες κρατών και οργανισμών, δεν έχουν αφομοιώσει ή δεν θέλουν να αφομοιώσουν τα διδάγματά της, αλλά πολύ περισσότερο αγνοούν ηθελημένα ή αθέλητα τη διδαχή του αποστόλου των Εθνών και διδασκάλου των Βεροιέων, τον οποίο τιμούμε και απόψε στον ιερό αυτό χώρο του Βήματός του, ο οποίος καθηγιάσθη από την παρουσία του και το κήρυγμά του.
Ο κλητός όμως απόστολος του Κυρίου δεν παύει ποτέ να μας υπενθυμίζει ότι, αντίθετα προς τη γνώμη των πολλών και τις σύγχρονες θεωρίες των κατ’ επίφασιν ειδημόνων, οι κρίσεις μπορούν να γίνουν διαχειρίσιμες με την υπομονή, με την προσευχή και με την εμπιστοσύνη στον Χριστό.
Και αυτό είναι το μεγάλο μάθημα που δίδει και σε μας απόψε ο ουρανοπολίτης απόστολος, σε μας που ήλθαμε να προσκυνήσουμε στο Βήμα του, όπου 20 σχεδόν αιώνες τώρα διατηρείται ζωντανή η αίσθηση της παρουσίας του και ακούεται ο λόγος του.
Ήλθαμε όμως και για να του προσφέρουμε θυμίαμα ευγνωμοσύνης και ολοκαρδίου ευχαριστίας για όσα μας προσέφερε όλες αυτές τις ημέρες με τις εκδηλώσεις των ΚΗ´ Παυλείων και του Επιστημονικού Συνεδρίου, το οποίο με τη χάρη του πραγματοποιήσαμε και φέτος και ολοκληρώνεται με τον αποψινό πολυαρχιερατικό Εσπερινό.
Είμεθα ευγνώμονες προς την Α.Θ.Π. τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο και τους Μακαριωτάτους Προκαθημένους των πρεσβυγενών και νεωτέρων Πατριαρχείων και των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών για τα σεπτά μηνύματα τα οποία απέστειλαν για το ΚΗ´ Επιστημονικό Συνέδριο των Παυλείων.
Ευχαριστώ θερμότατα τους Σεβασμιωτάτους και Θεοφιλεστάτους Αγίους Αρχιερείς, οι οποίοι μετείχαν στο Συνέδριο και στις λατρευτικές εκδηλώσεις προς τιμήν του πρωτοκορυφαίου αποστόλου Παύλου και λαμπρύνουν με την παρουσία τους τον αποψινό μεθέορτο πανηγυρικό Εσπερινό στο Βήμα του ιδρυτού της τοπικής μας Εκκλησίας.
Από καρδίας ευχαριστώ και τις πολιτικές και στρατιωτικές αρχές της πόλεως και της περιφερείας μας, την Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου, τον κλήρο και τον λαό της Βεροίας και της Ημαθίας, γιατί με τη συμμετοχή τους στις εκδηλώσεις των ΚΗ´ Παυλείων εξεδήλωσαν την ευγνωμοσύνη και τον σεβασμό τους προς τον μέγιστο απόστολο.
Εύχομαι ταπεινά η χάρη και οι πρεσβείες του να μας προστατεύουν και να αποδιώκουν «πάντα εχθρόν και πολέμιον», ορατό και αόρατο, και να αποσοβούν κάθε επικίνδυνη κρίση και για την πατρίδα μας και για τον κόσμο και για τον καθένα μας προσωπικά.