Το Συμβούλιο Ασφαλείας Ηνωμένων Εθνών ενημέρωσε για την ανθρωπιστική κρίση στη Συρία η Αναπληρώτρια Συντονίστρια Έκτακτης Ανάγκης, Τζόις Μσούγια, τονίζοντας ότι «τα τρία τέταρτα του πληθυσμού εξακολουθούν να χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια αυτή τη στιγμή».
Παρά το γεγονός ότι οι συγκρούσεις έχουν μειωθεί και οι επαφές της προσωρινής κυβέρνησης με διεθνείς εταίρους έχουν αυξηθεί, η κατάσταση είναι κρίσιμη, ανέφερε και πρόσθεσε ότι “πάνω από 7 εκατομμύρια άτομα παραμένουν εκτοπισμένα, ενώ 414 άνθρωποι – το ένα τρίτο αυτών παιδιά- σκοτώθηκαν από πυρομαχικά που δεν είχαν εκραγεί”.
Οι επιστροφές προσφύγων αυξάνονται, αλλά όπως σημείωσε η κ. Μσούγια, «πολλοί από αυτούς εξακολουθούν να βασίζονται στην ανθρωπιστική βοήθεια για να ξαναχτίσουν τις ζωές τους».
Το σύστημα υγείας, σημείωσε, είναι εξαιρετικά επιβαρυμένο. “Στη Σύρια λειτουργεί περίπου το 60% των νοσοκομείων και η επιδημία χολέρας απειλεί να επεκταθεί λόγω ξηρασίας και κατεστραμμένων υποδομών” τόνισε.
Η Συρία, ανέφερε, βιώνει «τη χειρότερη περίοδο ξηρασίας εδώ και περισσότερες από τρεις δεκαετίες», με το 75% της σοδειάς σιταριού να κινδυνεύει, την ώρα που «περισσότερο από το μισό του πληθυσμού αντιμετωπίζει επισιτιστική ανασφάλεια».
Σύμφωνα με την κ. Μσούγια παρά τις προκλήσεις, ο ΟΗΕ και οι εταίροι του κατάφεραν να στηρίξουν σε 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε μήνα με βασική βοήθεια. Ο ΠΟΥ υποστήριξε ότι έγιναν 2,7 εκατομμύρια θεραπείες και 430.000 ιατρικές εξετάσεις, ενώ μέσω του διαδρόμου από την Τουρκία μεταφέρθηκαν πάνω από 1.200 φορτηγά βοήθειας.
Πρόκειται για εξαπλάσιο αριθμό σε σχέση με πέρσι. Ο Μηχανισμός Συντονισμού, πρόσθεσε, μεταφέρεται πλέον πλήρως στη Δαμασκό, με σταδιακή κατάργηση των κόμβων σε Γκαζιαντέπ και Αμμάν.
Ωστόσο, η κ. Μσούγια προειδοποίησε πως «μέχρι στιγμής έχουμε λάβει μόνο το 14% των χρηματοδοτικών αναγκών για το έτος».
Κλείνοντας, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να επενδύσει στην ανοικοδόμηση.
«Ο συριακός λαός θέλει να προχωρήσει πέρα από την εξάρτηση από βοήθεια και να ξαναχτίσει τα μέσα βιοπορισμού του». Με τις κυρώσεις να χαλαρώνουν και νέες επενδυτικές πρωτοβουλίες να εμφανίζονται, υπάρχει «παράθυρο ευκαιρίας που ίσως δεν θα διαρκέσει. Πρέπει να δράσουμε αποφασιστικά» τόνισε.
Από την πλευρά της η Αναπληρώτρια Ειδική Απεσταλμένη του ΟΗΕ για τη Συρία, Ναγιάτ Ρότσντι εξέφρασε στο Συμβούλιο Ασφαλείας την έντονη ανησυχία του Ειδικού Απεσταλμένου Γκίαρ Πέντερσεν για την αυξανόμενη περιφερειακή ένταση, δηλώνοντας πως «η Συρία δεν μπορεί να αντέξει άλλο κύμα αστάθειας».
Ο κ. Πέντερσεν επισκέφθηκε τη Δαμασκό και τη Βηρυτό, όπου είχε «εποικοδομητικές» συνομιλίες με ανώτατους Σύρους αξιωματούχους, τονίζοντας την ανάγκη για «μια αξιόπιστη και χωρίς αποκλεισμούς πολιτική μετάβαση». Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην έναρξη συνεργασίας με τις νέες επιτροπές για τη μεταβατική δικαιοσύνη και τους αγνοούμενους.
Η κ. Ρότσντι χαιρέτισε το προεδρικό διάταγμα για τη σύσταση Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής, η οποία θα εποπτεύσει τις εκλογές για το νέο Μεταβατικό Λαϊκό Συμβούλιο. Κάλεσε επίσης την Επιτροπή να διασφαλίσει τη «συμμετοχικότητα, διαφάνεια και ουσιαστική εκπροσώπηση γυναικών και νέων».
Σχετικά με τη βορειοανατολική Συρία, η κ. Ρότσντι χαρακτήρισε τη Συμφωνία της 10ης Μαρτίου «ιστορική ευκαιρία για την αποκατάσταση της κυριαρχίας και ενότητας της χώρας». Σημείωσε επίσης πρόοδο στον τομέα της εκπαίδευσης και σε ανταλλαγές κρατουμένων, ενώ κάλεσε σε «γενναία βήματα με πνεύμα συμβιβασμού» για την εφαρμογή της Συμφωνίας.
Αναφερόμενη στη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, υπογράμμισε ότι οι Σύριες «διεκδικούν πιο ουσιαστικό ρόλο σε ηγετικές θέσεις και στη νομοθετική διαδικασία». Εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, ανέφερε, συνεχίζουν να εργάζονται για μια Συρία βασισμένη «στη συμμετοχικότητα, τη διαφάνεια και τη συμφιλίωση».
Επισήμανε την ανάγκη προστασίας όλων των κοινοτήτων, αναφέροντας «σποραδικά περιστατικά βίας» σε Χομς, Χάμα, παράκτιες περιοχές και τη Δαμασκό, ενώ εκφράστηκαν ανησυχίες για επιθέσεις κατά Αλαουιτών, Δρούζων και γυναικών.
Η κ. Ρότσντι καταδίκασε τις ισραηλινές επιθέσεις στη νότια Συρία, τονίζοντας πως «η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας πρέπει να γίνουν σεβαστές» και ζήτησε να δοθεί σε προτεραιότητα στη διπλωματία.
Επισήμανε επιθέσεις του ISIS, επιδρομές των ΗΠΑ και τη συνεχιζόμενη πρόκληση των ξένων μαχητών και χαιρέτισε τη συνεργασία της Συρίας με τον Οργανισμό για την Απαγόρευση Χημικών Όπλων.
Εξήρε επίσης την άρση κυρώσεων από ΗΠΑ, ΕΕ και ΗΒ, όπως και τη σύμβαση για ενεργειακά έργα, εκτιμώντας πως αυτά μπορεί να καλύψουν «πάνω από το μισό των ενεργειακών αναγκών της χώρας». Χαιρέτισε την επανέναρξη συνεργασίας με το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα, τονίζοντας ότι απαιτείται «ουσιαστική διεθνής υποστήριξη για την ανοικοδόμηση της Συρίας».
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Συρίας Κουσάι Αλ Νταχάκ που συμμετείχε στη συνεδρίαση υπογράμμισε ότι η συριακή κυβέρνηση «συνεχίζει να εργάζεται για να γυρίσει τη σελίδα του πόνου και της οδύνης», οικοδομώντας μια νέα φάση ειρήνης, σταθερότητας και συνεργασίας.
Ο κ. Νταχάκ ανέδειξε τη διπλωματική κινητικότητα της Συρίας και τη συνεργασία με διεθνείς εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών του ΟΗΕ και του Οργανισμού για την Απαγόρευση Χημικών Όπλων. Παράλληλα, αναφέρθηκε στη μάχη κατά της τρομοκρατίας και του λαθρεμπορίου ναρκωτικών.
Έκανε αναφορά για πρόοδο εντός της χώρας μέσω προεδρικών διαταγμάτων για τη σύσταση Εθνικών Επιτροπών για τους Αγνοουμένους και τη Μεταβατική Δικαιοσύνη και την έκδοση του Διατάγματος 66, που ενεργοποιεί την Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή για το Λαϊκό Συμβούλιο, η οποία θα επιβλέψει την εκλογή των 2/3 των μελών του. Τα υπόλοιπα μέλη θα διοριστούν από τον Πρόεδρο, ώστε να διασφαλιστεί «δίκαιη εκπροσώπηση και επάρκεια».
Η κυβέρνηση, πρόσθεσε, προχωρά σε αναδιάρθρωση των υπηρεσιών ασφαλείας και συγκρότηση εθνικού στρατού, ενώ οργανισμοί και αρχές ζητούν την ποινικοποίηση εξωδικαστικών εκτελέσεων. Όλα αυτά, εξήγησε, εντάσσονται σε θεσμική προσέγγιση που στοχεύει στη συμφιλίωση και την οικοδόμηση ενός ενιαίου, πολυπολιτισμικού συριακού κράτους.
Σε ανθρωπιστικό επίπεδο, ο κ. Νταχάκ ανακοίνωσε ότι το στρατόπεδο Ρουκμπάν έχει διαλυθεί και ανέφερε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη ενέργειες για τη βελτίωση των συνθηκών στο στρατόπεδα Αλ-Χολ και σε άλλα. Έκανε επίσης λόγο για σχεδόν 1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες και εκτοπισμένους που έχουν επιστρέψει στα σπίτια τους.
«Η Συρία δεν επιζητεί πια απλώς επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια, αλλά πραγματικές εταιρικές σχέσεις που βασίζονται στο αμοιβαίο όφελος» σημείωσε.
Ο Σύρος πρέσβης χαιρέτισε την άρση κυρώσεων από ΗΠΑ, ΗΒ, Γαλλία, ΕΕ και Ιαπωνία, και εξήρε τις προσπάθειες Σαουδικής Αραβίας, Κατάρ, Τουρκίας, ΗΑΕ και Ιορδανίας. Ζήτησε επίσης την ολοκληρωτική άρση όλων των κυρώσεων που συνεχίζουν να επιβαρύνουν τη συριακή κοινωνία και συνεργασία.
Κλείνοντας κατήγγειλε “τις επαναλαμβανόμενες ισραηλινές επιθέσεις”, λέγοντας πως το Ισραήλ «συνεχίζει την καταστροφική του πολιτική και τις πράξεις επιθετικότητας», με στόχο τη μονιμοποίηση της παράνομης παρουσίας του στο έδαφος της Συρίας. Αναφέρθηκε σε πρόσφατο χτύπημα στην ύπαιθρο της Δαμασκού που είχε ως αποτέλεσμα των θάνατο αμάχων και απαγωγές, καταγγέλλοντας παραβιάσεις του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ και της Συμφωνίας του 1974 για την Αποχώρηση των Δυνάμεων.
Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης τόνισε ότι μια ενωμένη, σταθερή και πλήρως αντιπροσωπευτική Συρία -της οποίας η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα θα είναι σεβαστή από όλους- θα αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος ενός σταθερού και βιώσιμου περιβάλλοντος ασφαλείας στην περιοχή. Ωστόσο τόνισε ότι η σταθερότητα της χώρας εξακολουθεί να είναι επισφαλής.
Υπογράμμισε ότι η επιτυχής ένταξη της Συρίας στη διεθνή κοινότητα εξαρτάται από τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα θα βοηθήσει στην ανακούφιση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη χώρα και θα συμβάλει αποτελεσματικά στην ανασυγκρότηση και την οικονομική της ανασυγκρότηση.
Τόνισε επίσης ότι η λογοδοσία και η μεταβατική δικαιοσύνη είναι κρίσιμης σημασίας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την προβληματική κατάσταση ασφαλείας.
Η Αναπλ. Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, πρέσβης Ντόροθι Σει ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκαινιάζουν «μια νέα εποχή στη σχέση τους με τη Συρία», κατόπιν της “ιστορικής συνάντησης” του Προέδρου Τραμπ με τον Σύρο Πρόεδρο Αλ-Σάρα. Όπως τόνισε, οι ΗΠΑ εργάζονται «για την άρση των αμερικανικών κυρώσεων κατά της Συρίας».
Στις 23 Μαΐου, ανέφερε, ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο χορήγησε 180ήμερη απαλλαγή από τις κυρώσεις του Νόμου Caesar, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ εξέδωσε την Γενική ‘Αδεια 25, που επιτρέπει ευρύ φάσμα εμπορικών συναλλαγών και επενδύσεων στη Συρία.
Όπως δήλωσε η κ. Σέι, «ήδη βλέπουμε τον αντίκτυπο των μέτρων αυτών, με πιο αξιοσημείωτο την υπογραφή συμφωνίας 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων με αμερικανικές, καταριανές και τουρκικές εταιρείες για επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα της Συρίας».
Η κ. Σέι τόνισε ότι ο Αμερικανός πρέσβης Τομ Μπαράκ, μετά την έπαρση της αμερικανικής σημαίας στη Δαμασκό, δήλωσε ότι «αυτό είναι μόνο η αρχή του θετικού αντικτύπου της άρσης των κυρώσεων για την ανοικοδόμηση».
Η Αμερικανίδα Μόνιμη Αντιπρόσωπος κάλεσε και άλλα κράτη-μέλη να προσφέρουν παρόμοια ελάφρυνση κυρώσεων, στηρίζοντας την ανάκαμψη της Συρίας.
Αναφερόμενη στις κινήσεις της συριακής κυβέρνησης, η κ.Σέι σημείωσε πως οι ενέργειες της «στα κρίσιμα μέτωπα των αγνοουμένων και των χημικών όπλων μας δίνουν ελπίδα και θέτουν προσδοκίες για το τι πρέπει να ακολουθήσει»
Στη συνέχεια παρουσίασε σειρά ενεργειών που θα πρέπει να ακολουθήσουν από τη Δαμασκό:
1.Έναρξη διαλόγου με το Ισραήλ για Συμφωνία μη επίθεσης και επίλυση συνοριακών διαφορών.
2. Παρουσίαση σχεδίου για το μέλλον των ξένων μαχητών στο συριακό έδαφος.
3. Απαγόρευση και απέλαση παλαιστινιακών τρομοκρατικών ομάδων.
4. Συνεργασία με τις ΗΠΑ στις συνεχιζόμενες αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις κατά του ISIS.
5. Ανάληψη ευθύνης για τα κέντρα κράτησης μελών του ISIS στη βορειοανατολική Συρία.
Χαιρέτισε τη συνεργασία της Συρίας με τον ΟΑΧΟ και τον ΔΟΑΕ, ενώ υπογράμμισε τη σημασία της επικείμενης στρατηγικής αξιολόγησης του ΟΗΕ για τη Συρία, ζητώντας από το Συμβούλιο να εξετάσει προσεκτικά τον σχετικό απολογισμό του Γενικού Γραμματέα.
«Η αποστολή του ΟΗΕ στη Συρία πρέπει να επαναπροσδιοριστεί βάσει των νέων δεδομένων» κατέληξε η κ. Σέι.
