Μήνυμα επί τη εορτή των Τριών Ιεραρχών εξέδωσε ο Μητροπολίτης Λέρου, Καλύμνου και Αστυπαλαίας κ. Παΐσιος, στο οποίο αναφέρεται στην ξεχωριστή πνευματική και θεολογική σημασία της σημερινής ημέρας.
«Η επι γής στρατευομένη του Χριστού Εκκλησία από περάτων έως περάτων της Οικουμένης», τονίζει, εορτάζει την Σύναξη των Τριών Μεγίστων Ιεραρχών: του Βασιλείου του Μεγάλου, του Γρηγορίου του Θεολόγου και του Ιωάννου του Χρυσόστομου, που «οι Σοφοί Διδάσκαλοι της Οικουμένης, οι Θεόν δοξάσαντα, έργοις και λόγοις επί γής μεγαλυνέσθωσαν σήμερον, ως σωτηρίας ημίν όντες πρόξενοι».
Ο Μητροπολίτης Λέρου εξηγεί ότι η καθιέρωση της κοινής εορτής των Τριών Ιεραρχών στα τέλη του 11ου αιώνα ήρθε ως απάντηση στις φιλονικίες σχετικά με το ποιος από αυτούς είναι ανώτερος. Αυτές οι διαφορές λύθηκαν, όταν οι Τρεις Ιεράρχες, με θεία αποκάλυψη, εμφανίστηκαν στον Επίσκοπο Ιωάννη και διακήρυξαν ότι «όσα γράψαμε και είπαμε τα διδαχθήκαμε από το Άγιον Πνεύμα και τα γράψαμε για την σωτηρία των ανθρώπων». Με αυτή τη θεία επέμβαση, οι τρεις μεγάλοι Πατέρες ενωμένοι, καθιερώθηκαν να τιμώνται όλοι μαζί την 30η Ιανουαρίου.
Ο Μητροπολίτης συνεχίζει επισημαίνοντας τις μοναδικές αρετές και χαρίσματα του καθενός: «Φιλοσοφικότερος και καλύτερος στην άμυνα ο Βασίλειος. Θεολογικότερος και ποιητικότερος ο Γρηγόριος. Ευγλωττότερος και ηγέτης τολμηρότατος ο Χρυσόστομος», ενώ όλοι τους, ενωμένοι, προσέφεραν στην Ορθοδοξία «τα του Πνεύματος όργανα, αληθείας τάς σάλπιγγας, του Λόγου Ρήτορας ευφημήσωμεν».
Η διδασκαλία τους, σημειώνει ο Μητροπολίτης, συνδυάζει τη σοφία του κόσμου με τη βαθύτερη και αληθινή πίστη στον Τριαδικό Θεό. Ο ίδιος αναγνωρίζει τη σπουδαιότητα της Ελληνικής παιδείας και την αρμονική σύνδεση της ελληνικής φιλοσοφίας με το καθαρό χριστιανικό πνεύμα στους Τρεις Ιεράρχες, οι οποίοι παραμένουν για αιώνες φάροι της σοφίας και της πίστης για την Εκκλησία και την κοινωνία.
Ο Μητροπολίτης Λέρου κλείνει το μήνυμά του αναφέροντας τη σημασία της εορτής για το Έθνος μας, με την Πολιτεία να τους αναγνωρίζει το 1843 ως προστάτες της Παιδείας, των Γραμμάτων και των Τεχνών του Γένους μας.
Παρατίθεται το μήνυμα του Μητροπολίτη Λέρου, Καλύμνου και Αστυπαλαίας
Η επι γής στρατευομένη του Χριστού Εκκλησία από περάτων έως περάτων της Οικουμένης σήμερα εορτάζει την σύναξη των Τριών Μεγίστων Ιεραρχών Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσόστομου, «Οι Σοφοί Διδάσκαλοι της Οικουμένης, οι Θεόν δοξάσαντα, έργοις και λόγοις επί γής μεγαλυνέσθωσαν σήμερον, ως σωτηρίας ημίν όντες πρόξενοι», «Τα του Πνεύματος όργανα, αληθείας τάς σάλπιγγας, του Λόγου Ρήτορας ευφημήσωμεν, φωναίς ασμάτων τοις δόγμασιν».
Η εορτή αυτή της συνάξεως των Τριών Ιεραρχών καθιερώθηκε από τα τέλη του ενδεκάτου αιώνα δια να σταματήσουν οι φιλονικίες, οι οποίες άνευ λόγου είχαν προκύψει σχετικά με το ποίος είναι ο ανώτερος μεταξύ των Αγίων, ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ή ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Αυτές οι φιλονικίες έλαβαν τέλος το 1.100 μ.Χ. , όταν οι τρεις Ιεράρχες εμφανίστηκαν στο όνειρο του Ιωάννου Επισκόπου Ευχαϊτών, και του δήλωσαν ότι «όσα γράψαμε και είπαμε τα διδαχθήκαμε από το Άγιον Πνεύμα και τα γράψαμε για την σωτηρία των ανθρώπων και δεν υπάρχει λόγος να διαφιλονικούν και να χωρίζονται οι άνθρωποι εξ’ αιτίας μας».
Ούτω ο Επίσκοπος Ιωάννης σε μία ημέρα ένωσε και τούς Τρείς Ιεράρχες να εορτάζονται ετησίως την τριακοστή του μηνός Ιανουαρίου και σύνθεσε το γνωστό τοίς πάσιν τροπάριο, «Τους Τρείς Μεγίστους Φωστήρας της Τρισηλίου Θεότητος……».
Το ηθικό και πνευματικό τάλαντο του καθενός εκ των τριών Αγίων δεν ήταν βέβαια εντελώς το ίδιο. Φιλοσοφικότερος και καλύτερος στην άμυνα ο Βασίλειος. Θεολογικότερος και ποιητικότερος ο Γρηγόριος. Ευγλωττότερος και ηγέτης τολμηρότατος ο Χρυσόστομος, υπέρλαμπρη ευγλωττία, μεγάλη παιδεία, πλήρη αφοσίωση στα σύμβολα της Ορθοδοξίας, αγάπη στο ποίμνιο, αφοβία στους άρχοντες, ανεξάντλητη φιλανθρωπία, διαρκή νηφαλιότητα, άμεμπτη σωφροσύνη, συνεχή αγώνα δια την σωτηρία των ψυχών και θρίαμβο της βασιλείας του Θεού.
Ο Βασίλειος ο Μέγας, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο κλεινός Ιωάννης, οι Τρείς μέγιστοι φωστήρες της Τρισηλίου Θεότητος, γνωρίζουν να συνδέουν την εφήμερη σοφία του κόσμου τούτου, με την βαθύτερη και αληθινή πίστη στον εν Τριάδι Θεό.
Προικισμένοι με φυσικά προσόντα, οι Τρείς Ιεράρχες προσέθεσαν σε αυτά τους καρπούς της σπουδής και της επιμέλειάς τους και οι τρείς σοφοί και άγιοι έγιναν φωτεινά παραδείγματα ανά τους αιώνες της επι γής στρατευομένης του Χριστού Εκκλησίας.
Και γράφει ο αείμνηστος σοφός Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κυρός Διονύσιος, στο έργο του «Μικρός Συναξαριστής», εκείνο πού λέγει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος για τον Μέγα Βασίλειον και έχει εφαρμογή και για τους Τρείς Ιεράρχας.
«Σπουδή γάρ ευφυΐα συνέδραμεν, εξ ών επιστήμαι και τέχναι το κράτος έχουσι».
Συγχρόνως όμως και η Ελληνική παιδεία τιμά τους προστάτες των Ελληνικών Γραμμάτων καθότι στο μεγάλο έργο των Τριών Ιεραρχών, περισσότερον από τους άλλους Πατέρες της Εκκλησίας έχουν συζευχθεί αρμονικά η υγιής Ελληνική σκέψη και το καθαρό χριστιανικό πνεύμα. Η δε Πολιτεία μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος ανεγνώρισε το 1843 τους Τρεις Ιεράρχες ως προστάτες της Παιδείας, των Γραμμάτων και των Τεχνών του Γένους και του Έθνους ημών.
+ Ο Μητροπολίτης Λέρου, Καλύμνου & Αστυπαλαίας Παΐσιος
