Σε μια εκτενή συνέντευξη στην Εσθονική Δημόσια Ραδιοτηλεόραση (ERR), ο Μητροπολίτης της Εσθονικής Αποστολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (EAÕK) κ. Στέφανος εξέφρασε την έντονη υποστήριξή του στις προτεινόμενες τροπολογίες του Νόμου περί Εκκλησιών και Θρησκευτικών Κοινοτήτων, τονίζοντας την αναγκαιότητά τους υπό το πρίσμα των σημερινών γεωπολιτικών απειλών.
Ταυτόχρονα, αποκάλυψε ότι έχει καταθέσει δύο συγκεκριμένες προτάσεις προς την Εσθονική Χριστιανική Ορθόδοξη Εκκλησία (EKÕK), με σκοπό τη διατήρηση της ενότητας και της κανονικής τάξεως, χωρίς ωστόσο να έχει λάβει καμία απάντηση.
Εθνική ασφάλεια και ο νόμος περί εκκλησιών
Ο Μητροπολίτης κ. Στέφανος κατέστησε σαφές ότι στηρίζει τον αμφιλεγόμενο νόμο όχι για να ευθυγραμμιστεί με τις κυβερνητικές επιδιώξεις, αλλά «στο όνομα της δικαιοσύνης, του νόμου και της εθνικής ασφάλειας». Επικαλούμενος τις αυξανόμενες απειλές από τη Ρωσία και τον ρόλο των θρησκευτικών ιδρυμάτων ως δυνάμει μοχλών επιρροής, δήλωσε:
«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να γίνεται κατάχρηση της θρησκευτικής ελευθερίας για να σπείρουν σύγχυση και αναρχία… Ο νόμος είναι νόμος, και οφείλουμε να τον σεβόμαστε.»
Τόνισε δε ότι ο νόμος αυτός δεν στρέφεται αποκλειστικά κατά της EKÕK (πρώην τμήμα του Πατριαρχείου Μόσχας), αλλά έχει γενική εφαρμογή σε κάθε οντότητα που ενδέχεται να συνιστά απειλή για την ασφάλεια της Εσθονίας.
Ένας δύσκολος δρόμος για την EKÕK
Αναφερόμενος στο μέλλον της EKÕK, η οποία δεν έχει εκδηλώσει πρόθεση να διακόψει τους δεσμούς της με το Πατριαρχείο Μόσχας, ο Μητροπολίτης κ. Στέφανος εξέφρασε την ανησυχία του ότι η εμμονή σε αυτούς τους δεσμούς ενδέχεται να οδηγήσει την Εκκλησία στην απώλεια της νομικής της αναγνώρισης στην Εσθονία:
«Εάν δεν διακόψουν τους δεσμούς, θα υπάρξουν κοινωνικές και νομικές συνέπειες. Το λέω με πόνο – το Πατριαρχείο Μόσχας έχει φέρει την Ορθοδοξία σε πολύ δύσκολη θέση.»
Δύο προτάσεις για την ενότητα και την κανονική τάξη
Στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να διαφυλάξει το κανονικό καθεστώς των Ορθοδόξων πιστών που υπάγονται σήμερα στο Πατριαρχείο Μόσχας, ο Μητροπολίτης κ. Στέφανος πρότεινε τη δημιουργία ενός Βικαριάτου υπό την Εσθονική Αποστολική Ορθόδοξη Εκκλησία – μια λύση που θα επέτρεπε τη διατήρηση της εκκλησιαστικής ακεραιότητας χωρίς την επιβολή υποχρεωτικής ένωσης. Η πρότασή του περιλαμβάνει:
Κανονική Προστασία: Μια εκκλησιαστική δομή που θα διασφαλίζει την ταυτότητα της Εκκλησίας και θα αποτρέπει τον κίνδυνο περιθωριοποίησής της ως παρασυναγωγή σε περίπτωση διακοπής των δεσμών με τη Μόσχα.
Αδελφική Συνεργασία: Πρόταση για κοινή προσευχή και αλληλοκατανόηση μεταξύ των Ορθοδόξων πιστών στην Εσθονία.
«Δεν πρόκειται για συγχώνευση. Είναι ένα χέρι απλωμένο – μια χειρονομία συγγνώμης και αδελφοσύνης.» Μέχρι στιγμής, όπως αναφέρει, η EKÕK δεν έχει δείξει κανένα ενδιαφέρον να συζητήσει την πρόταση.
Ιστορική μνήμη και εκκλησιαστική ευθύνη
Ανατρέχοντας στο παρελθόν, ο Μητροπολίτης κ. Στέφανος υπενθύμισε τις καταστροφές που υπέστη η EAÕK κατά τη σοβιετική περίοδο και υπογράμμισε τη σημασία της συγχώρησης, ακόμη κι όταν δεν ζητείται: «Μέχρι το 1945, είχαμε 200.000 Ορθοδόξους πιστούς. Όταν ήρθα, βρήκα ερείπια. Δεν πρέπει όμως να παραμείνουμε στο παρελθόν – πρέπει να προχωρήσουμε με αμοιβαία συγχώρηση.»
Κάλεσε επίσης τον Ορθόδοξο κλήρο να αποφεύγει την εμπλοκή σε πολιτικά ζητήματα και να παραμένει πιστός στην αποστολή του Ευαγγελίου.
