Η σημερινή μας συνεδρίαση επικεντρώνεται σε μία από τις πιο κρίσιμες κυβερνητικές δραστηριότητες που δεν είναι άλλη από τη δραστική αναβάθμιση του επιπέδου ασφάλειας αλλά και ποιότητας των τρένων στη χώρα, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκινώντας την εισήγησή του στη σημερινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
Επεσήμανε ότι δεν πρόκειται για μια διαδικασία που ξεκινά τώρα αλλά για μια διαδικασία η οποία επιταχύνεται. Υπογράμμισε ότι «μέσα στην ημέρα, στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υπογράφονται οι συμβάσεις για την αποκατάσταση των υποδομών στη Θεσσαλία τις οποίες κατέστρεψε ο Daniel λίγο μετά την ολοκλήρωση της σύμβασης της 717 τον Σεπτέμβριο του 2023. Το χρονοδιάγραμμα του έργου είναι σφιχτό, είναι 15 μήνες και στο τέλος της υλοποίησής του όλος ο βασικός σιδηροδρομικός άξονας δεν θα διαθέτει απλά πλήρη τηλεδιοίκηση και σηματοδότηση αλλά και επιπλέον αυτόματη πέδηση». Πρόσθεσε ότι ήδη το συγκεκριμένο σύστημα το ECTS το οποίο φρενάρει ή και ακινητοποιεί τους συρμούς όταν παραβιάζονται οι κανόνες κίνησης δοκιμάστηκε με επιτυχία και μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα έχει τοποθετηθεί σε κάθε αμαξοστοιχία η οποία θα ταξιδεύει στην κεντρική γραμμή της χώρας.
«Και παράλληλα προστίθεται μια ακόμα σημαντική πρωτοβουλία που δεν είναι άλλη από μια νέα μέθοδο για τον ακριβή γεωεντοπισμό των τρένων σε πραγματικό χρόνο. Πρόκειται για μία πρόσθετη δικλείδα ασφάλειας, η οποία ουσιαστικά θα αποκλείει στο εξής τη σύγκρουση δύο τρένων κι αυτό διότι ενώ τα συμβατικά συστήματα GPS δίνουν πληροφορίες με απόκλιση έως και 15 μέτρα το Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας το οποίο ιδρύεται χρησιμοποιώντας αυτή τη νέα τεχνολογία, θα παρακολουθεί τους συρμούς με απόκλιση εκατοστών. Έτσι θα εντοπίζεται εξαρχής κάθε πιθανό πρόβλημα τόσο σε μονή όσο και σε διπλή γραμμή», είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Πρόσθεσε ότι γρήγορα αυτή η νέα πλατφόρμα την οποία ονομάζουμε railway.gov.gr θα μπορεί να είναι ανοιχτή σε όλους τους πολίτες ώστε να διαπιστώνεται και η αξιοπιστία στο χρόνο εκτέλεσης των δρομολογίων.
«Μιλάμε για πολλές συνδυαστικές κινήσεις που έχουν ως κύριο σκοπό να αποκαταστήσουν το αίσθημα εμπιστοσύνης των επιβατών στα ελληνικά τρένα», τόνισε.
Επεσήμανε ότι οι παρεμβάσεις που θα συζητηθούν σήμερα είναι τολμηρές μ’ ένα πλαίσιο πολύ πιο αυστηρό, με μεγαλύτερη ευελιξίας στις προσλήψεις αλλά και στις απολαβές των εργαζόμενων αλλά και μία πιο αποτελεσματική διοίκηση η οποία θα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει και στελέχη από τη διεθνή αγορά
«Σκοπός μας είναι ο συγκεκριμένος οργανισμός να εξελιχθεί σε μία νέα ΔΕΗ, την οποία θυμίζω ότι παραλάβαμε το 2019 πρακτικά χρεωκοπημένη για να είναι σήμερα μία υγιής και δυναμική επιχείρηση αναπτυσσόμενη, πρωταγωνιστής στην αγορά ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και όχι μόνο στην πατρίδα μας», τόνισε. Είπε ότι αυτός ο νέος ΟΣΕ θα ενσωματώνει στη λειτουργία του το σύνολο των συστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των επιστημονικών πορισμάτων τόσο ως προς τις υποδομές και τις σιδηροδρομικές δραστηριότητες όσο και ως προς τη ρυθμιστική αρχή σιδηροδρόμων αλλά και ως προς τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ ο οποίος επίσης ενισχύεται περαιτέρω γιατί έχει ζωτική σημασία η πρόληψη δυνητικών κινδύνων και όχι η διαπίστωσή τους». Γι’ αυτό, όπως είπε, μαζί με τα τεχνολογικά μέσα ενισχύεται και η βιντεοεπιτήρηση κρίσιμων σιδηροδρομικών δομών. Όλες οι ενδοεπικοινωνίες θα καταγράφονται σε ψηφιακή βάση δεδομένων κι έτσι θα μπορεί αξιολογείται πιο εύκολα και η απόδοση των εργαζόμενων ιδίως όσων είναι σε θέσεις ευθύνης και διαχειρίζονται ανθρώπινες ζωές. Τόνισε ότι η επιλογή θα γίνεται με πολύ πιο αυστηρά κριτήρια, θα χρησιμοποιούνται ψυχομετρικά τεστ και πρακτική εκπαίδευση με προσομοιωτές όπως γίνεται και στην αεροπορική εκπαίδευση.
Είπε ακόμα ότι η εισήγηση του υπουργείου να επαναφέρουμε τον προϊστάμενο αμαξοστοιχίας και ταυτόχρονα δημιουργείται και μια ειδική ομάδα επιθεωρητών για την τήρηση του γενικού κανονισμού κίνησης η οποία θα αποτελεί το όργανο που θα εισηγείται τυχόν κυρώσεις σε περίπτωση που παραβιάζεται το πρωτόκολλο, είναι σωστή.
«Σκοπός μας είναι να εμπεδωθεί μια νέα κουλτούρα ασφάλειας και επαγγελματισμού σε όλα τα επίπεδα με κίνητρα για καλές επιδόσεις όσο και αυστηρότατες διαδικασίες που θα αποτρέπουν ολέθριες παραλείψεις και τραγικά λάθη ώστε η ευθύνη του κράτους να συνδυάζεται καθημερινά και με την ευσυνειδησία των ίδιων των εργαζόμενων» επισήμανε ο πρωθυπουργός και προσέθεσε: «Εκείνο το οποίο προσωπικά θα ήθελα να τονίσω είναι ότι συνεχίζεται και επιταχύνεται μία τεράστια πρωτοβουλία εκσυγχρονισμού του Ελληνικού Σιδηροδρόμου, αξιοποιώντας τόσο την ευρωπαϊκή συνδρομή όσο και τα δικά μας διδάγματα από την ανάταξη άλλων προβληματικών επιχειρήσεων. Πρόκειται επίσης για ένα εγχείρημα το οποίο θα απαιτήσει συνέπεια και προφανώς κάποιο χρόνο αλλά καθίσταται απολύτως απαραίτητο έστω κι αν τώρα θα χρειαστεί να αλλάξουν πολλά όσα δεν άλλαξαν εδώ και δεκαετίες».
Ανέφερε ότι αυτόν τον σχεδιασμό τον πλαισιώνει προφανώς, και η Hellenic Train, η οποία πολύ σύντομα θα κληθεί να προχωρήσει και εκείνη στις δικές της επενδύσεις, με αιχμή την προμήθεια ενός νέου τροχαίου υλικού.
«Να κλείσω λέγοντας και πάλι ότι, ως Πολιτεία, οφείλουμε να δώσουμε απάντηση στο συλλογικό πένθος των Τεμπών, καταπολεμώντας ουσιαστικά τα αίτια που προκάλεσαν αυτή την τραγωδία. Όχι με εύκολα λόγια και θολά σενάρια, αλλά με ένα δύσκολο έργο το οποίο θα φέρει σύντομα ορατό αποτέλεσμα. Αντιμετωπίζοντας τον σιδηρόδρομο της χώρας ως ένα ακόμα πεδίο αναμέτρησης με ένα κακό παρελθόν, το οποίο θέλουμε να αφήσουμε οριστικά πίσω μας και αποδεικνύοντας στους πολίτες ότι έχουμε τη δύναμη να γυρίσουμε τη σελίδα από ένα χθες το οποίο πλήγωσε βαθιά την ελληνική κοινωνία.
Θα το καταφέρουμε, όπως καταφέραμε να κάνουμε πράξη και πολλά από όσα ορισμένοι επέμεναν ότι ‘αυτά δεν γίνονται στην Ελλάδα’».
Αναλυτικά κατά την εισαγωγική τοποθέτησή του ο πρωθυπουργός ανέφερε:
Καλημέρα και καλή εβδομάδα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Η σημερινή μας συνεδρίαση επικεντρώνεται σε μία από τις πιο κρίσιμες κυβερνητικές προτεραιότητες, που δεν είναι άλλη από τη δραστική αναβάθμιση του επιπέδου ασφάλειας αλλά και ποιότητας των τρένων στη χώρα.
Προφανώς δεν είναι μία διαδικασία η οποία ξεκινά τώρα, είναι όμως μία διαδικασία η οποία επιταχύνεται, και μέσα στην ημέρα, μάλιστα, στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υπογράφονται οι συμβάσεις για την αποκατάσταση των υποδομών στη Θεσσαλία τις οποίες κατέστρεψε o «Daniel» λίγο μετά την ολοκλήρωση της σύμβασης 717, τον Σεπτέμβριο του 2023.
Το χρονοδιάγραμμα του έργου είναι «σφιχτό», είναι 15 μήνες και στο τέλος της υλοποίησής του όλος ο βασικός εθνικός σιδηροδρομικός άξονας δεν θα διαθέτει απλά πλήρη τηλεδιοίκηση και σηματοδότηση, αλλά και επιπλέον αυτόματη πέδηση.
Ήδη το συγκεκριμένο σύστημα, το ETCS, το οποίο φρενάρει ή και ακινητοποιεί τους συρμούς όταν παραβιάζονται οι κανόνες κίνησης, δοκιμάστηκε με επιτυχία και μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα έχει τοποθετηθεί σε κάθε αμαξοστοιχία η οποία θα ταξιδεύει στην κεντρική γραμμή της χώρας.
Παράλληλα, προωθείται μια ακόμα σημαντική πρωτοβουλία, που δεν είναι άλλη από μία νέα μέθοδο για τον ακριβή γεωεντοπισμό των τρένων σε πραγματικό χρόνο. Πρόκειται για μία πρόσθετη δικλίδα ασφαλείας, η οποία ουσιαστικά θα αποκλείει στο εξής τη σύγκρουση δύο τρένων.
Και αυτό διότι ενώ τα συμβατικά συστήματα GPS δίνουν πληροφορίες με απόκλιση έως και 15 μέτρα, το Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας, το οποίο ιδρύεται χρησιμοποιώντας αυτή τη νέα τεχνολογία, θα παρακολουθεί τους συρμούς με απόκλιση εκατοστών. Έτσι θα εντοπίζεται εξ αρχής κάθε πιθανό πρόβλημα, τόσο σε μονή όσο και σε διπλή γραμμή.
Και γρήγορα επίσης αυτή η νέα πλατφόρμα, την οποία ονομάζουμε railway.gov.gr, θα μπορεί να είναι ανοιχτή σε όλους τους πολίτες, ώστε να διαπιστώνεται και η αξιοπιστία στον χρόνο εκτέλεσης των δρομολογίων.
Με άλλα λόγια, μιλάμε για πολλές συνδυαστικές κινήσεις, οι οποίες έχουν ως κύριο σκοπό να αποκαταστήσουν το αίσθημα εμπιστοσύνης των επιβατών στα ελληνικά τρένα.
Γι’ αυτό και οι παρεμβάσεις που θα συζητήσουμε σήμερα είναι τολμηρές, με ένα πλαίσιο το οποίο είναι πολύ πιο αυστηρό, με μεγαλύτερη ευελιξία στις προσλήψεις αλλά και στις απολαβές των εργαζόμενων, αλλά και μία πιο αποτελεσματική διοίκηση η οποία θα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει και στελέχη από τη διεθνή αγορά.
Για να το πούμε διαφορετικά, ο σκοπός μας είναι ο συγκεκριμένος Οργανισμός να εξελιχθεί ουσιαστικά σε μια νέα ΔΕΗ, την οποία θυμίζω ότι παραλάβαμε το 2019 πρακτικά χρεοκοπημένη για να είναι σήμερα μία υγιής και δυναμική επιχείρηση, αναπτυσσόμενη, πρωταγωνίστρια στην αγορά ενέργειας στη νοτιοανατολική Ευρώπη και όχι μόνο στην πατρίδα μας.
Αυτός ο νέος ΟΣΕ, λοιπόν, θα ενσωματώνει στη λειτουργία του το σύνολο των συστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των επιστημονικών πορισμάτων, τόσο ως προς τις υποδομές και τις σιδηροδρομικές δραστηριότητες όσο και προς τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, αλλά και ως προς τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ο οποίος επίσης ενισχύεται περαιτέρω, γιατί έχει ζωτική σημασία η πρόληψη δυνητικών κινδύνων και όχι η διαπίστωσή τους.
Γι’ αυτό και μαζί με τα τεχνολογικά μέσα ενισχύεται, με πρωτοβουλία του Αναπληρωτή Υπουργού, και η βιντεοεπιτήρηση κρίσιμων σιδηροδρομικών δομών. Όλες οι ενδοεπικοινωνίες θα καταγράφονται σε ψηφιακή βάση δεδομένων και με αυτόν τον τρόπο, άλλωστε, θα μπορεί να αξιολογείται και πιο εύκολα και η απόδοση των εργαζόμενων, ιδίως όσων είναι σε θέσεις ευθύνης και διαχειρίζονται ανθρώπινες ζωές.
Και εκεί η επιλογή θα πρέπει να γίνεται πια με πολύ πιο αυστηρά κριτήρια και με τακτικά ψυχομετρικά τεστ του προσωπικού, αλλά και με πρακτική εκπαίδευση η οποία θα συμπεριλαμβάνει πλέον και προσομοιωτές, όπως γίνεται και στην αεροπορική εκπαίδευση.
Παράλληλα, είναι εισήγηση του υπουργείου, σωστή κατά την εκτίμησή μας, να επαναφέρουμε τον προϊστάμενο αμαξοστοιχίας, ο οποίος με βάση τη δική του εμπειρία θα μπορεί να εντοπίζει κινδύνους, βεβαίως προληπτικά, και ταυτόχρονα δημιουργείται και μια ειδική μονάδα επιθεωρητών για την τήρηση του Γενικού Κανονισμού Κίνησης. Αυτή θα αποτελεί και το όργανο το οποίο θα εισηγείται τυχόν κυρώσεις σε περίπτωση που παραβιάζεται το πρωτόκολλο.
Σκοπός μας είναι να εμπεδωθεί μια νέα κουλτούρα ασφάλειας και επαγγελματισμού σε όλα τα επίπεδα, με κίνητρα για καλές επιδόσεις, όσο και αυστηρούς κανόνες, αυστηρότατες διαδικασίες, που θα αποτρέπουν ολέθριες παραλείψεις και τραγικά λάθη, ώστε η ευθύνη του κράτους να συνδυάζεται καθημερινά και με την ευσυνειδησία των ίδιων των εργαζόμενων.
Ο αρμόδιος υπουργός θα παρουσιάσει σε λίγο αναλυτικότερα τις νέες ρυθμίσεις.
Εκείνο το οποίο προσωπικά θα ήθελα να τονίσω είναι ότι συνεχίζεται και επιταχύνεται μία τεράστια πρωτοβουλία εκσυγχρονισμού του ελληνικού σιδηρόδρομου, αξιοποιώντας τόσο την ευρωπαϊκή συνδρομή όσο και τα δικά μας διδάγματα από την ανάταξη άλλων προβληματικών επιχειρήσεων.
Πρόκειται, επίσης, για ένα εγχείρημα το οποίο θα απαιτήσει συνέπεια και προφανώς κάποιο χρόνο. Αλλά είναι ένα εγχείρημα το οποίο καθίσταται πια απολύτως απαραίτητο, έστω και αν τώρα θα χρειαστεί να αλλάξουν πολλά, όσα δεν άλλαξαν εδώ και δεκαετίες.
Να επισημάνω ότι αυτόν τον σχεδιασμό τον πλαισιώνει, προφανώς, και η Hellenic Train, η οποία πολύ σύντομα θα κληθεί να προχωρήσει και εκείνη στις δικές της επενδύσεις, με αιχμή την προμήθεια ενός νέου τροχαίου υλικού.
Να κλείσω λέγοντας και πάλι ότι, ως πολιτεία, οφείλουμε να δώσουμε απάντηση στο συλλογικό πένθος των Τεμπών, καταπολεμώντας ουσιαστικά τα αίτια που προκάλεσαν αυτή την τραγωδία. Όχι με εύκολα λόγια και θολά σενάρια, αλλά με ένα δύσκολο έργο το οποίο θα φέρει σύντομα ορατό αποτέλεσμα. Αντιμετωπίζοντας τον σιδηρόδρομο της χώρας ως ένα ακόμα πεδίο αναμέτρησης με ένα κακό παρελθόν, το οποίο θέλουμε να αφήσουμε οριστικά πίσω μας και αποδεικνύοντας στους πολίτες ότι έχουμε τη δύναμη να γυρίσουμε τη σελίδα από ένα χθες το οποίο πλήγωσε βαθιά την ελληνική κοινωνία.
Θα το καταφέρουμε, όπως καταφέραμε να κάνουμε πράξη και πολλά από όσα ορισμένοι επέμεναν ότι «αυτά δεν γίνονται στην Ελλάδα».
