Του π. Ηλία Μάκου
Έφυγε πλήρης ημερών και πλήρους προσφοράς και πλήρους πνευματικότητας και πλήρους αναγνώρισης από τη ζωή, το Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2025, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, μια ακτινοβολούσα διεθνώς προσωπικότητα, που, ας μην θεωρηθεί υπερβολή,αν πούμε ότι τέτοιες μορφές, σπανίζουν στο διάβα του χρόνου και της ιστορίας.
Θα λείψει η άπλετη, η καθαρή και η χωρίς όρια αγάπη του, αλλά και η φωτισμένη παρουσία του από τους Έλληνες, που ήταν κομμάτι της καρδιάς τους, από τους Αλβανούς, που τους αγκάλιασε όλους ανεξαιρέτως, χωρίς διακρίσεις και προϋποθέσεις, από τους Αφρικανούς, όπου έδρασε με ζήλο ιεραποστολικό, από τους Ορθόδοξους, που ήταν η έμπνευσή τους, αλλά και από τους ετερόδοξους, που τον έβλεπαν ως ευρυμαθή και ειρηνικό ποιμένα και σέβονταν τις απόψεις του και είχε ειδική βαρύτητα η γνώμη τους.
Η σημαντική και πρωτοποριακή αυτή φυσιογνωμία της εποχής μας απέδειξε τη γνήσια χριστιανική ζωή με λόγια, έργα και συμπεριφορές. Από τα μικρά και ασήμαντα της καθημερινότητας, μέχρι και τα μεγάλα και βαρυσήμαντα, τα δύσκολα διλήμματα, τις μεγάλες αποφάσεις και τις καθοριστικές επιλογές του.
Αγαπούσε τον άνθρωπο, τον κάθε άνθρωπο, με μια αγάπη, που δεν ευχαριστεί μόνο, αλλά και ωφελεί τον άλλο, χωρίς να τον αναγκάζει να ασφυκτιά.
Έστειλε πριν αρκετά χρόνια στον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο ο τότε καθηγητής ιατρικής και πρύτανης στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Δημήτρης Γλάρος ένα ειδικό νοσοκομειακό κρεβάτι, για να μπορεί να κοιμάται κάπως ξεκούραστα από τους πόνους, που ένιωθε στο σώμα, και τα αναπνευστικά προβλήματα, που αντιμετώπιζε. Και, όμως, αντί να το χρησιμοποιήσει ο ίδιος το χάρισε, μόλις το έλαβε, σ’ έναν Αλβανό με παρόμοια θέματα υγείας. Αυτός ήταν ο Αναστάσιος.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος μετέφερε και εδραίωσε και στην Αφρική και στην Αλβανία το σάλπισμα ότι δεν χρειάζονται τα τείχη των διακρίσεων, γι’ αυτό πρέπει να γκρεμιστούν, και στη θέση τους να υψωθεί η αγάπη.
Με τη στάση ζωής του απέδειξε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσιοι, ανεξάρτητα από την καταγωγή, τη γλώσσα και τη θρησκεία τους. Δεν προεξέχουν οι πλούσιοι και δεν σπρώχνονται παράμερα οι φτωχοί.
Όλοι μαζί, αυτή ήταν η επιδίωξη αλλά και η παρακαταθήκη του Αναστασίου, να κατευθύνουμε το βλέμμα και την προσοχή μας προς τον ουρανό και να διακηρύττουμε με το λόγο και την πράξη μας την όμορφη πραγματικότητα, τη μια και μοναδική οικογένεια του Θεού.
Ο αγώνας του επανόθρωσε τη σχέση των ατόμων, την κοινωνία και επικοινωνία με τον εαυτό μας, με το Θεό και με τους άλλους.
Πορεύτηκε όχι τυπολατρικά και εγκλωβισμένα, αλλά με διάκριση και σύνεση, έτσι ώστε οι πράξεις του να αποτελούν αλήθεια, που γεμίζει και σώζει.
Αγωνιστής ή καλύτερα μαχητής, αλύγιστος και ακλόνητος, αλλά με ήπια χαρακτηριστικά, ανέστησε από την τέφρα της μια καταδιωκόμενη και ρημαγμένη κατά τα χρόνια του αθεϊσμού στην Αλβανία Ορθόδοξη Εκκλησία.
Της έδωσε την πνοή του. Της έδωσε τις ανάσες του. Της έδωσε την ψυχή του. Της έδωσε τη ζωή του. Χωρίς κανένα απολύτως αντάλλαγμα. Με μόνο κίνητρο, με μόνη δύναμή του, της ψυχής του το θείο χρέος.
Υπήρξε μια φωτεινή μορφή της Εκκλησίας και της Θεολογίας, που ένωνε και δεν δίχαζε με το πολυσήμαντο και πολύπλευρο ποιμαντικό, φιλανθρωπικό, και κοινωνικό έργο του.
Πνευματική υπόσταση και ύπαρξη μεγάλων διαστάσεων, μέσα στην ταπεινότητα και την απλότητά του, αυτό ήταν το μεγαλείο του, χωρίς κανένα ίχνος θρησκευτικής μισαλλοδοξίας, άφησε το ισχυρό αποτύπωμά του, υπερασπιζόμενος την κοινωνική δικαιοσύνη, την αγάπη και την ειρήνη, σημαδεύοντας με θεϊκά σημάδια την Ορθοδοξία, αλλά και ολόκληρο τον θρησκευτικό χώρο.
Δεν μπορεί να μη τονιστεί ότι αυτή η σημαντική και πρωτοποριακή φυσιογνωμία της εποχής μας απέδειξε και ανέδειξε τη γνήσια χριστιανική ζωή με λόγια, έργα και συμπεριφορές. Από τα μικρά και ασήμαντα της καθημερινότητας, μέχρι και τα μεγάλα και βαρυσήμαντα, τα δύσκολα διλήμματα, τις μεγάλες αποφάσεις και τις καθοριστικές επιλογές του.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος με τη στάση ζωής του μας προέτρεπε να πάρουμε την απόφαση να μπούμε στον στίβο της πίστης και να τρέξουμε για την αγάπη, ώστε να αποφύγουμε την απογοήτευση για όλα αυτά, που συμβαίνουν για μας χωρίς εμάς.
Σ’ όλους εμάς, που τα έχουμε κυριολεκτικά χαμένα, και αναζητούμε κριτήρια για να διακρίνουμε και να κρίνουμε, μέτρα και σταθμά για να μετρήσουμε και να ζυγίσουμε, λόγια και έργα, ώστε ν’ αποφασίσουμε αν θα πάρουμε τοις μετρητοίς όσα συμβαίνουν μέσδα μας και γύρω μας, ο Αναστάσιος μας έδειξε ξεκάθαρα το δρόμο της αλήθειας και της ανάστασης.
Κατέθετε διαρκώς την πολύτιμη πνευματική του εμπειρία, στη σύγχρονη κοινωνία, που παλεύει με άλλου είδους “καταθέσεις”, και η οποία πνευματική εμπειρία αποτελεί έναυσμα και αφετηρία και ευκαιρία για αλλαγή νοοτροπίας, φώτιση, συνετή σκέψη και προσεκτική μελέτη των πραγμάτων.
Δεν θα ήταν υπερβολή, αν ειπωθεί ότι ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος αποτελεί ένα «δώρο» του Θεού στους ταλαιπωρημένους ανθρώπους των ημερών μας, όπου οι σταθερές αξίες υπονομεύονται και το κακό αποθρασύνεται.
