Το Σάββατο, 27 Σεπτεμβρίου 2025, εορτάστηκε από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων η μεγάλη εορτή της Παγκόσμιας Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού.
Με την εορτή αυτή, η Εκκλησία, και ιδιαίτερα εκείνη των Ιεροσολύμων, θυμάται το γεγονός της ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, μετά την εύρεσή του πίσω από τον Γολγοθά, από τον Αρχιεπίσκοπο Ιεροσολύμων Μακάριο και την Αγία Ελένη, κατά την εορτή των Εγκαινίων του Ναού της Αναστάσεως το 336 μ.Χ.
Την παραμονή τελέστηκε ο Μέγας Εσπερινός, χοροστατούντος του Μακαριωτάτου, με υποδοχή και θυμίαμα στον χώρο της Αποκαθήλωσης, προσκύνηση στον Πανάγιο Τάφο και στον Γολγοθά, λιβάνισμα στα προσκυνήματα, ανάγνωση Αναγνωσμάτων, Μεγάλη Είσοδο και Αρτοκλασία. Μετά την Απόλυση του Εσπερινού, η Πατριαρχική Συνοδεία ανέβηκε στο κτήριο της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας.
Την ημέρα της εορτής τελέστηκε Θεία Λειτουργία στο Καθολικό του Πανίερου Ναού της Αναστάσεως, προεξάρχοντος του Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ. Θεοφίλου Γ΄. Συλλειτούργησαν οι αρχιερείς του Πατριαρχείου: ο Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος κ. Ησύχιος, οι Αρχιεπίσκοποι Γεράσων κ. Θεοφάνης, Αβήλων κ. Δωρόθεος, Κωνσταντίνης κ. Αρίσταρχος, Θαβωρίου κ. Μεθόδιος, Σεβαστείας κ. Θεοδόσιος, Λύδδης κ. Δημήτριος, Πέλλης κ. Φιλούμενος και Καττάρων κ. Αριστόβουλος.
Μαζί τους λειτούργησαν πολλοί Αγιοταφίτες ιερομόναχοι, με πρώτο τον Γέροντα Καμαράση Αρχιμανδρίτη π. Νεκτάριο, καθώς και οι εκπρόσωποι των αδελφών Πατριαρχείων: από τη Ρωσία ο Αρχιμανδρίτης π. Βασιανός και από τη Ρουμανία ο Αρχιμανδρίτης π. Ιωάννης, μαζί με πολλούς ιερείς από Ρωσία, Ρουμανία και Σερβία. Συμμετείχαν Αγιοταφίτες ιεροδιάκονοι και ο Αρχιδιάκονος π. Μάρκος, ενώ έψαλλε βυζαντινός χορός στα ελληνικά υπό τον Πρωτοψάλτη του Ναού, διάκονο π. Ευστάθιο. Πλήθος προσκυνητών συμμετείχε με χαρά και κατάνυξη.
Μετά την Απόλυση της Θείας Λειτουργίας ξεκίνησε λιτανεία από το Καθολικό. Η πομπή κινήθηκε αριστερά, πέρασε από την Αγία Αποκαθήλωση και κατέβηκε στο παρεκκλήσιο της Αγίας Ελένης, που χρησιμοποιείται από τους Αρμενίους.
Εκεί, ο Μακαριώτατος κρατώντας τον Τίμιο Σταυρό στο κεφάλι του στάθηκε μπροστά από το Ιερό Βήμα, ενώ οι διάκονοι θυμίασαν το Άγιο Βήμα και τον θρόνο της Αγίας Ελένης. Ακολούθησε η τελετή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού από τον Μακαριώτατο στο Σπήλαιο της Ευρέσεώς του, προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, ενώ οι ψάλτες έψαλλαν: «Σῶσον, Κύριε, τὸν λαόν Σου», «Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ ἑκουσίως» και «Τὸν Σταυρόν Σου προσκυνοῦμεν, Δέσποτα».
Στη συνέχεια, η λιτανεία ανέβηκε δεξιά, περιήλθε τρεις φορές τον Πανάγιο Τάφο και κατευθύνθηκε στον Γολγοθά, όπου έγινε ξανά η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού από την Αγία Τράπεζα προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.
Τέλος, η πομπή κατέβηκε από τα σκαλοπάτια του Γολγοθά στο Ιερό Βήμα του Καθολικού και ακολούθησε η άνοδος στα Πατριαρχεία, όπου ο Μακαριώτατος απηύθυνε προσφώνηση στην ελληνική γλώσσα.
«Χαίροις ὁ ζωηφόρος Σταυρός, τῆς εὐσεβείας τὸ ἀήττητον τρόπαιον, ἡ θύρα τοῦ Παραδείσου, ὁ τῶν πιστῶν στηριγμός, τὸ τῆς Ἐκκλησίας περιτείχισμα· δι᾿ οὗ ἐξηφάνισται, ἡ φθορὰ καὶ κατήργηται, καὶ κατεπόθη, τοῦ θανάτου ἡ δύναμις, καὶ ὑψώθημεν, ἀπὸ γῆς πρὸς οὐράνια. Ὅπλον ἀκαταμάχητον, δαιμόνων ἀντίπαλε, δόξα Μαρτύρων Ὁσίων, ὡς ἀληθῶς ἐγκαλλώπισμα, λιμὴν σωτηρίας, ὁ δωρούμενος τῷ κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος».
Ἐκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος κ. Δημήτριε Ἀγγελοσόπουλε,
Σεβαστοί ἅγιοι Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί και προσκυνηταί,
Σήμερον ἡ ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία καί δή ἡ τῶν Ἱεροσολύμων Ἐκκλησία ἑορτάζει τήν Παγκόσμιον Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου και Ζωοποιοῦ Σταυροῦ. Διό καί Ἡμεῖς μετά τῆς Γεραρᾶς Ἁγιοταφιτικῆς ἡμῶν Ἀδελφότητος ἐτελέσαμεν Πατριαρχικήν θείαν Λειτουργίαν ἐν τῷ Πανιέρῳ Ναῷ τῆς Ἀναστάσεως, ἐν τῷ τόπῳ δήλονότι τῆς σταυρώσεως, τῆς τριημέρου ταφῆς και τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Θεοῦ και Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.
«Εἰς τόν τόπον τόν λεγόμενον Γολγοθᾶν, ὅ ἐστι λεγόμενος Κρανίου τόπος» (Ματθ. 27,33) ἔλαβε χώραν τό σταυρικόν πάθος τοῦ Χριστοῦ, τό ὁποῖον ἀποτελεῖ φυσικόν μαρτύριον καί ἀδιάψευστον ὁρόσημον εἰς τήν ἱστορίαν τοῦ κόσμου. Καί τοῦτο διότι, διά τοῦ εὐλογημένου ξύλου τοῦ Σταυροῦ γέγονεν ἡ αἰώνιος δικαιοσύνη, ὡς ἐναργέστατα διατυπώνει τοῦτο ὁ ὑμνῳδός λέγων: «κατάρα λέλυται, καταδίκης δικαίας, ἀδίκῳ δίκῃ τοῦ δικαίου κατακριθέντος· ξύλῳ γὰρ ἔδει τὸ ξύλον ἰάσασθαι, καὶ πάθει τοῦ ἀπαθοῦς, τὰ ἐν ξύλῳ λῦσαι πάθη τοῦ κατακρίτου».
Κατά τόν θεῖον Παῦλον ὁ Τίμιος Σταυρός εἶναι ἡ δύναμις, ἡ ἰσχύς καί τό ἀήττητον τρόπαιον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τῶν πιστῶν, διό και κηρύττει λέγων: «Ὁ λόγος γάρ τοῦ σταυροῦ τοῖς μέν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δε σωζομένοις δύναμις Θεοῦ ἐστι», (Α΄ Κορ. 1, 23-24).
Μέ ἄλλα λόγια, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὁ Λόγος τοῦ Σταυροῦ, δηλαδή τό περί τοῦ Σταυροῦ κήρυγμα εἶναι τό ἀποκορύφωμα καί ταυτοχρόνως ἡ φανέρωσις τοῦ ἀπωτάτου σκοποῦ τοῦ ἀκαταλήπτου ὄντος μυστηρίου τῆς θείας ἐν Χριστῷ Οἰκονομίας, τοῦ Εὐαγγελικοῦ δηλονότι ρήματος: «Και ὁ λόγος σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν», (Ἰωάν. 1,14).
Ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν θεσπέσιος Παῦλος, δεικνύων τήν ταλαίπωρον κατάστασιν τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ ἀρνουμένου ἀφ’ ἑνός μέν, τήν ἐκ τῆς ἁμαρτίας προκληθεῖσαν πτῶσιν και φθοράν αὐτοῦ καί ἀφ’ ἑτέρου δέ, τόν θανάσιμον ἐχθρόν καί πολέμιον αὐτοῦ, τόν διάβολον, ἐπικαλεῖται τόν «Λόγον τοῦ Σταυροῦ», ἐπί τοῦ ὁποίου ὁ ἐσταυρωμένος Χριστός ἀπεγύμνωσεν τόν διάβολον ἀπό τήν δύναμιν αὐτοῦ καί κατέλυσεν τό κράτος αὐτοῦ, διά νά διακηρύξῃ λέγων: «Ταλαίπωρος ἐγώ ἄνθρωπος! Τίς με ρύσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου»; (Ρωμ. 7,24).
Ὁ Τίμιος Σταυρός, ὁ ὁποῖος ἀνεδείχθη τό ὄργανον τῆς θυσίας ὑπέρ τοῦ ὑψίστου ἀγαθοῦ τῆς δικαιοσύνης, τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία μένει εἰς τόν αἰῶνα (Πρβλ. Β’ Κορ. 9,9) μᾶς καλεῖ νά ἀποφύγωμεν κατά τον Ἀπόστολον Πέτρον τά μιάσματα τοῦ κόσμου ἐν ἐπιγνώσει τοῦ Κυρίου και Σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ», (Β΄ Πέτρ. 2,20).
Ἡμεῖς δέ, οἱ τιμῶντες καί προσκυνοῦντες, τό σωτήριον ξύλον τοῦ σταυροῦ δι’ οὗ ἀπό γῆς εἰς ὕψος ᾔρθημεν, εἴπωμεν μετά τοῦ θείου Παύλου: «ἐμοί δέ μή γένοιτο καυχᾶσθαι, εἰ μή ἐν τῷ σταυρῷ, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, δι’ οὗ ἐμοί κόσμος ἐσταύρωται κἀγώ τῷ κόσμῳ», (Γαλ. 6,14).
Ἔτη πολλά εὐλογημένα και εἰρηνικά. Ἀμήν».
