του π. Ηλία Μάκου
Συνεχίζονται οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης τεσσάρων ναών-πολιτιστικών μνημείων στην ιστορική Μοσχόπολη Κορυτσάς.
Πρόκειται για τους ναούς του Ιωάννου του Προδρόμου, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, των Ταξιαρχών και των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, κτίσματα του 17ου και του 18ου αι. Πριν τρία χρόνια είχε ανακαινιστεί και ο ναός του αγίου Αθανασίου (κτισμένος, όπως αναφέρουν επιγραφές γραμμένες στα Ελληνικά, το 1724 από αρχιτέκτονες της πόλης Κριμέα, δίπλα στην Καστοριά).
Τα έργα, που χρηματοδοτούνται από το Αλβανικό Ταμείο Ανάπτυξης και υλοποιούνται από το Ινστιτούτο Πολιτιστικής Κληρονομιάς, περιλαμβάνουν σ’ αυτή τη φάση τη διατήρηση των τοιχογραφιών με επανασυρμολόγηση προπαρασκευαστικών στρωμάτων, κατασκευή εικονογραφικής ταινίας και καθαρισμό.
Αυτοί οι παλαιοί ναοί είναι μια ολοζώντανη μαρτυρία μέσα στο διάβα του χρόνου της αναζήτησης από τους ανθρώπους της αλήθειας, που φωλιάζει εντός του και της εσωτερικής λευτεριάς, που προσέφερε και προσφέρει.
Η Εκκλησία είναι ο χώρος της ζωής, όπου η καινοποιός Θεία Χάρη αφθαρτίζει και καινοποιεί τα πάντα. Εντός της Εκκλησίας ο άνθρωπος του Χριστού είναι ο καινός, ο νέος άνθρωπος, που ο χρόνος δεν τον γερνά. Τον ανακαινίζει.
Μέσα σε αυτούς τους ναούς κατασταλάζει η ευτυχία του Θεού. Τις πικρές ώρες της αθεΐας, τις διαδέχθηκαν οι γλυκές στιγμές του θριάμβου της πίστης.
Ο πόλεμος κατά του Χριστού έγινε σήμερα, αυτό δείχνει και οι μνημειώδεις ναοί της Μοσχόπολης, ένα ασήμαντο, αλλά όχι ξεχασμένο, επεισόδιο στο αιώνιο πέλαγος του χρόνου.
Ειρηνικά αντηχούν τα βήματα του κάθε επισκέπτη στους ιστορικούς ναούς.. Αχολογούν οι καμπάνες ανεμπόδιστα πλέον και φτερουγίζουν τα ηθικά παραγγέλματα, που ξεπηδούν από το Ορθόδοξο πνεύμα, που προχωράει σ’ αυτό τον τόπο.
Και ξυπνάει ο πόθος για ανύψωση. Ένας πόθος ασίγαστος, που δεν σβήνουν οι πρόχειρες θεωρήσεις, αλλά φουντώνει και γίνεται θύελλα και αναθεωρεί τη ζωή. Γίνεται η δυνατή φλόγα, που φωτίζει και ξεσηκώνει συνειδήσεις.
Αντήχησαν κάποτε, αντηχούν και τώρα με τους εσπερινούς και τους όρθρους και τις λειτουργίες, μελωδίες που τις συνθέτουν γυμνωμένες και αληθινές ψυχές, σε μια προσπάθεια να κρατηθούν ανέγγιχτες από τους καημούς και να σταθούν ασάλευτες στους άγριους βοριάδες.
Και θυμίζουν ότι ο Χριστός είναι η πηγή της ζωής και όποιος μετέχει στη δική Του ζωή, μεταφέρει στη ζωή του την ωραιότητα. Έτσι υπάρχει συμφωνία ανάμεσα στον κρυπτό εσωτερικό άνθρωπο και σ’ αυτό, που εξωτερικά φαίνεται, επειδή θα συμβαδίζει η καθαρότητα του βίου με τις σκέψεις, που κινούνται σύμφωνα με το πνεύμα και το νόημα του Χριστού.